Một trình bày thần học về đại dịch covid 19

0
837

BARNEY PITYANA

Trình bày này là một phản hồi đối với thách đố mà Giáo Hội và các cộng đồng Kitô giáo trên toàn thế giới phải đối mặt do sự lây lan của đại dịch coronavirus và các quy định đã được áp dụng, để kiểm soát sự lây lan của căn bệnh truyền nhiễm này. Bài viết bắt đầu bằng cách giải thích rằng, đại dịch có thể là một thách đố và cũng là một cơ hội cho đức tin. Đặc biệt là chú ý đến đại dịch coronavirus, nguồn gốc của nó, ảnh hưởng của nó đối với hệ thống y tế công cộng trên thế giới, và tác động của nó đối với đời sống kinh tế – xã hội; vai trò của các nhà khoa học sức khỏe y tế và sự đổ vỡ và gián đoạn của các cộng đồng, sự sắp xếp kinh tế của các quốc gia. Nó cũng đặt ra câu hỏi, về khả năng hình thành một trật tự thế giới mới, nhằm tìm kiếm một thế giới bình đẳng, nhân ái và nhân đạo hơn.

Trên cơ sở đó, bài viết nêu ra một số câu hỏi thần học liên quan, nảy sinh cho Giáo hội và cho các cộng đoàn đức tin. Nó khám phá và xem xét các câu hỏi thần học nảy sinh, từ một thế giới đang tan vỡ và đau khổ, bị bao vây bởi sự tàn phá, nhưng vẫn được kêu gọi để sống đức tin một cách có trách nhiệm và trung thành. Những câu hỏi nảy sinh trước hết là về Thiên Chúa và ý nghĩa của điều thiêng liêng, cũng như cách Thiên Chúa biểu hiện sự tốt lành trong thời kỳ đen tối. Bài viết nêu ra một số tình huống khó xử, mà các thực hành đức tin truyền thống phải đối mặt với đại dịch, đặc biệt là trong các lĩnh vực như thờ phượng, các bí tích và hiểu giá trị của công nghệ trong việc thực hành đức tin. Cuối cùng, bài viết khám phá những tác động đối với đời sống của Giáo hội, đặc biệt là trong đời sống đạo đức của cộng đồng Kitô giáo và những tình huống khó xử do đạo đức cộng đồng đặt ra.

1. Tổng quan[i]

Tiyo Soga (1829–1871) vốn được ca ngợi và nổi tiếng như một nhà báo tài ba, một nhà truyền giáo tiên phong và viết thánh ca, người đã phục vụ tại các điểm truyền giáo, ở Biên giới phía Đông của Thuộc địa Cape, cho đến khi ông qua đời vào năm 1871. Được đào tạo ở Glasgow và được phong chức mục sư tại Nhà thờ Trưởng lão vào năm 1856, ông trở về quê hương vào tháng 4 năm 1857 trên con tàu hơi nước, Lady of the Lake. Vào thời điểm ông trở về, các cộng đồng Xhosa ở phần phía đông quê hương của ông, thuộc Thuộc địa Cape, đã bị tàn phá vì phong trào ngàn năm có liên quan đến một nữ tiên tri trẻ tên là Nongqawuse, theo đó gia súc bị giết thịt, mùa màng bị phá hủy, nhà cửa và kế sinh nhai không còn nữa. Phong trào thuyết ngàn năm này, cũng là một cuộc đấu tranh để đẩy lùi cuộc chinh phục thuộc địa bằng các phương tiện khác, với 100 năm chiến tranh. Đó là một thất bại bi thảm khác. Đây là thời điểm mà người Xhosa bị khuất phục quyền yêu nước và chủ quyền của họ cho những người định cư thuộc địa đang chiếm đóng. Tiếng nói của một nữ tiên tri tuổi teen đã đủ để tập hợp toàn bộ quốc gia cho chính nghĩa.

Hậu quả là xảy ra nạn đói trên khắp đất nước, và đến năm 1857, rõ ràng là phong trào thuyết ngàn năm đã thất bại. Người Xhosa đã trải qua không chỉ mất mát của cải khó kiếm được, mà “lần ném cuối cùng” viên xúc xắc khẳng định độc lập và chủ quyền của họ cũng thất bại thảm hại. Tâm trạng của đất nước chắc hẳn đã rất u sầu và bao trùm trong sự diệt vong, u ám và tuyệt vọng, với bất kỳ hy vọng nào về cuộc sống mới bị phá hủy. Hậu quả của nạn đói, có nghĩa là hàng trăm người đã chết vì niềm tin và quyết tâm sâu sắc của họ, để loại bỏ khỏi mảnh đất của họ một lần và mãi mãi, đối với những người ngoại quốc xâm lược, với sự trợ giúp của tổ tiên. Kết quả là những người Xhosa đói nghèo, khốn khổ phải sống rải rác khắp Biên giới phía Đông để tìm kiếm thức ăn, bệnh viện chăm sóc và một cuộc sống mới. Nhiều người trong số những người tuyệt vọng này đã đổ bộ đến các điểm truyền giáo, để tìm kiếm sự giúp đỡ cho sự sống. Điều trớ trêu là khi cả những nỗ lực truyền giáo, lẫn cuộc chinh phục thuộc địa đều thất bại, thì nạn đói đã khiến một quốc gia từng tự hào trước đó phải bị khuất phục.

Khi cập bến Vịnh Algoa vào năm 1857 cùng với người vợ mới cưới người Scotland, Janet Burnside, Soga đã viết những lời bất hủ của một bài thánh ca, nói thẳng vào trái tim và lời cầu nguyện của người dân, đặc biệt là tàn dư của người Xhosa, Lizalis’idinga lakho.[ii] Qua nhiều năm, bài thánh ca của Soga đã trở thành một bản quốc ca. Đó là một bài thánh vịnh về sự tin tưởng vào Thiên Chúa, vào ân sủng của Chúa, và một lời cầu nguyện cho sự đổi mới (hay sự phục hưng?) Và khôi phục vận mệnh của quốc gia:

Lạy Chúa, xin hãy thực hiện lời hứa, Lạy Chúa Đấng chân thật. Để mọi nước, mọi dân được đón nhận ơn Chúa cứu độ…

Và trong câu cuối, ông ta cầu nguyện:

Xin cứu sống chúng con, lạy Chúa, để chúng con khôi phục sự tốt lành.

Bài thánh ca của Tiyo Soga là minh chứng cho niềm tin và hy vọng giữa thảm họa tàn khốc quốc gia. Trong một trăm năm từ 1779 đến 1878, người Xhosa đã quyết liệt chống lại sự xâm chiếm và đô hộ. Đồng thời, các cơ sở đã được đặt ra cho việc áp đặt đức tin Kitô giáo và chế độ thuộc địa giữa các dân tộc bản địa bởi việc thôn tính. Soga là người chú giải tuyệt vời cho tâm trạng của người dân Xhosa vào thời điểm này, rút ra ý nghĩa từ những hoàn cảnh tuyệt vọng, chán nản, sợ hãi và u ám này.

Ở thời đại chúng ta, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã ghi lại được chiều sâu đức tin như vậy, giữa một môi trường ngập tràn tai ương đạo đức, trong thông điệp thứ hai, Laudato Sí (2015).[iii] Nó được viết vào thời điểm hết sức phẫn nộ và lo lắng về biến đổi khí hậu và tàn phá môi trường. Nó gây ra bởi nhiều năm con người không quan tâm đến sự mong manh của tự nhiên, và trong mắt một số người, sự sa đọa về đạo đức, đã đặt ra câu hỏi về các hệ thống niềm tin của con người thời đại, Đức Giáo hoàng cho rằng “đức tin cho phép chúng ta giải thích ý nghĩa và vẻ đẹp bí ẩn của những gì đang mở ra.”[iv]

Đức Giáo hoàng nhắc nhở chúng ta rằng, vào những thời điểm khó khăn lớn lao, đó chính xác là thời điểm mà các nguồn lực đức tin của chúng ta đang được kêu gọi để phục vụ tích cực. Ngài cũng nói rằng, đức tin mang đến cho chúng ta những phương tiện và công cụ để làm sáng tỏ sự thật và ý nghĩa, bằng sự hiểu biết và trí tuệ thiêng liêng. Điều đáng chú ý về hình ảnh này là khả năng “biết” những gì đang trong quá trình mặc khải (nhưng chưa hoàn toàn rõ ràng!) Và tính chất vẻ đẹp của nó. Hay nói cách khác, đánh giá cao những gì vẫn chưa là. Cuối cùng, đức tin mang đến cho người ta sức mạnh để vượt qua những điều kiện vật chất hiện tại, và nhận thức vẻ đẹp được bao phủ trong huyền nhiệm, nhưng vẫn hé nở như những cánh hoa lúc xuân về. Khi đó, hy vọng nằm ở sự đảm bảo rằng, thoát khỏi tình huống khủng hoảng, có hy vọng cho một cuộc sống mới và một khởi đầu mới. Đó là niềm tin.

Hai ví dụ này, một ví dụ mang tính lịch sử và địa phương, và một ví dụ hiện đại và mang tính hoàn vũ, cung cấp cho chúng ta một công cụ để đọc và hiểu các dấu hiệu của thời đại chúng ta. Chúng nói với chúng ta về Niềm tin và Hy vọng không chỉ khi tất cả đều màu hồng, mà cả khi khó khăn. Chúng giúp khám phá ý nghĩa, tìm cách giải thích những gì nằm ngoài điều hiển nhiên. Theo thuật ngữ của Kant, đó là một cuộc tìm kiếm một logic siêu nghiệm.

Cuộc khủng hoảng toàn cầu do đại dịch Covid-19 gây ra là một thời điểm như vậy. Đó là một đại dịch không khác với nhiều loại đại dịch khác đã bao vây loài người, và nó thường xảy ra theo chu kỳ thường xuyên. Mỗi đại dịch đòi hỏi sự hiểu biết và phản ứng riêng biệt của nó. Ở một số khía cạnh, thảm kịch thiên niên kỷ 1856-1857 ở Biên giới phía Đông của Thuộc địa Cape, và thảm họa môi trường hoặc sinh thái đang diễn ra, kéo theo sự nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu, đều do tác động của con người. Đúng vậy, nó có thể có mục đích tốt, như trường hợp lời tiên tri của Nongqawuse cho rằng, sẽ có tự do khỏi ách đàn áp của nước ngoài hoặc những tác động của công nghiệp hóa và hiện đại phá hủy lá chắn môi trường. Hiệp định Paris (2015) là một hiệp định chung nhằm ràng buộc các quốc gia hạn chế và giới hạn lượng khí thải gây ra biến đổi khí hậu bất lợi.[v] Thông điệp của Đức Giáo hoàng tìm cách góp thêm tiếng nói của đức tin, kêu gọi loài người rút lui khỏi thảm họa môi trường toàn cầu này.

Trên toàn thế giới, năm 2020, sẽ được ghi trong biên niên sử là năm của Đại dịch toàn cầu Covid-19. Dữ liệu sẽ cho thấy, trong khoảng thời gian ngắn khoảng ba tháng, kể từ khi nó xuất hiện lần đầu tiên ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc, vào tháng 12 năm 2019, khoảng 5000 người trên toàn thế giới đã phải chống chọi với đại dịch ở nhiều nơi khác nhau trên thế giới, như Vũ Hán ở Trung Quốc, đến quận Lombardy của Bắc Ý, trên khắp châu Âu, châu Mỹ và châu Phi. Toàn bộ hành tinh có người sinh sống hiện đang chìm trong một cuộc khủng hoảng nhiều lớp do đại dịch.

Hiểu được ý nghĩa của đại dịch này và đề ra các phản ứng thích hợp của con người với nó, là chủ đề của bài tiểu luận này. Bài tiểu luận này không chỉ tìm cách hiểu theo nghĩa khoa học, mà còn khám phá những bài học có thể rút ra và cách mà cộng đồng con người rất có thể có khả năng chống chọi lại những tác động tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng này. Luận điểm nêu lên ở đây là đức tin-đạo đức của trách nhiệm.

2. Bối cảnh Đại dịch Coronavirus

Chỉ một cuộc khủng hoảng – thực tế hoặc nhận thức – mới tạo ra thay đổi thực sự. Khi cuộc khủng hoảng đó xảy ra, các hành động được thực hiện phụ thuộc vào những ý tưởng đang nằm xung quanh.[vi]

Vào tháng 12 năm 2019, một chủng virus corona cấp tính và nặng, chưa được biết đến trước đây đã được chẩn đoán ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc. Kể từ đó, vi-rút  đã lây lan sang hơn 188 quốc gia, những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất, ngoài Trung Quốc, còn có Hoa Kỳ, Tây Ban Nha, Ý, Vương quốc Anh và những quốc gia khác. Sự lây nhiễm đã lây lan xa và rộng, gần như với tốc độ cực nhanh. Trong thời đại toàn cầu hóa và sự di chuyển tự do của hàng hóa và con người, sự lây lan và phát triển của các bệnh truyền nhiễm do vi-rút  hầu như không thể ngăn cản. Hiện tại, điều này rất phức tạp bởi người ta biết rằng hiện tại không có loại vắc-xin nào được biết đến có thể chữa khỏi bệnh truyền nhiễm và không có phương tiện y tế nào để hạn chế sự lây lan của vi-rút. Cho đến nay trên toàn thế giới đã xác định được 56,9 triệu trường hợp mắc bệnh; 1,36 triệu người tử vong do vi-rút ; các xét nghiệm đang được tiến hành và khoảng 39,58 triệu người trước đây được xác nhận dương tính với vi-rút đã khỏi bệnh.[vii]

Trên thế giới, hàng ngày có khoảng 650.433 ca nhiễm bệnh được ghi nhận và tỷ lệ tử vong hàng ngày hiện tại là 11.274 người.[viii] Theo như tại châu Phi, Nam Phi vẫn là quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi loại coronavirus mới. Con số chính thức của Nam Phi như sau: 757.144 trường hợp dương tính được xác định, 701.534 trường hợp hồi phục và 20.556 trường hợp tử vong.[ix] Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố đây là một đại dịch toàn cầu, do đó, đẩy toàn thế giới vào một chế độ thảm họa với tỷ lệ không thể tưởng tượng được. Loại virus ở trung tâm của cơn bão lây nhiễm và bệnh tật được gọi là coronavirus mới, hoặc SARS-CoV-2, và kết quả là đại dịch Covid-19.

Hàng ngày ở Nam Phi, các bản tin truyền hình và đài phát thanh cung cấp các thông tin và cập nhật về sự lây lan và tàn phá do vi-rút  gây ra, thường là chi tiết bằng hình ảnh, với các biểu đồ và bản đồ minh họa tỷ lệ hiện mắc, các khu vực và khu vực phổ biến, cũng như các câu chuyện của những người bị ảnh hưởng, các cộng đồng và cái chết. Tại Nam Phi, hàng ngày, các bộ trưởng nội các và các quan chức y tế khác xuất hiện trước quốc gia, để tuyên bố về những chi tiết nghiệt ngã về những cái chết và sự tàn phá do vi-rút  gây ra, thông báo cho quốc gia về những tiến bộ và thất bại.

Điều này đi kèm với các tư vấn sức khỏe bao gồm thông tin về các cách mà công chúng có thể được bảo vệ khỏi bị lây nhiễm: đeo khẩu trang để che miệng và mũi; rửa tay siêng năng và thường xuyên; sát khuẩn và nước rửa tay; duy trì khoảng cách xã hội; và không bắt tay, ôm hoặc hôn. Có những lời kêu gọi mọi người hãy coi trọng sức khỏe của chính họ ở bất cứ đâu có thể. Giáo dục và thông tin về coronavirus là đầy đủ. Điều tốt là có đủ thông tin trên mạng, để người dân tự chăm sóc sức khỏe của mình, nhưng nó cũng đủ để làm tê liệt các giác quan của con người và gây ra sự lo lắng và hoảng sợ một cách chính đáng.

Do mức độ nghiêm trọng và mức độ lan rộng của đại dịch toàn cầu Covid-19, theo Thông báo ngày 15 tháng 3 năm 2020, Tổng thống Nam Phi, Cyril Ramaphosa, đã tuyên bố tình trạng thảm họa quốc gia theo Đạo luật Quản lý Thiên tai, 2002. Điều này tuyên bố nhằm cung cấp cho chính phủ quyền hạn ngoại thường để quản lý và kiểm soát sự lây lan của vi-rút và có thể điều chỉnh và chuyển hướng các nguồn lực để xử lý tốt nhất thảm họa sắp xảy ra.

Hội đồng Chỉ huy Thảm họa Quốc gia (NDCC) được thành lập, trong đó có một Ủy ban Cố vấn Y tế gồm các chuyên gia y tế, nhà khoa học và bác sĩ chuyên khoa có nhiệm vụ cố vấn cho Tổng thống và Hội đồng. Các quy định sau đó đã được ban hành để thiết lập bản chất và phạm vi của các phản ứng đối với các ca lây nhiễm được ghi nhận. Vào ngày 23 tháng 3, Tổng thống thông báo rằng sẽ có một cuộc phong tỏa trên toàn quốc kể từ ngày 26 tháng 3 năm 2020, sẽ được thực thi bằng cách triển khai Cảnh sát Nam Phi, để thực thi các hạn chế đã được ban hành, với sự hỗ trợ, trong trường hợp đầu tiên, trong tổng số 2.820 lính SANDF, sau đó tăng lên 73.180 người.

Quy định không chỉ áp đặt lệnh cấm trên toàn quốc đối với quyền tự do đi lại của tất cả công dân, ngoại trừ những người đảm nhận các dịch vụ thiết yếu, lệnh giới nghiêm cấm di chuyển vào ban đêm, chỉ hạn chế đi lại tự do đối với những người tìm kiếm hỗ trợ y tế hoặc mua thực phẩm thiết yếu, đóng cửa các điểm đến của quốc gia và du lịch hàng không, hủy các chuyến bay quốc tế và nội địa. Các trường học cũng bị đóng cửa, giao thông bị hạn chế, công nhân không thể đi làm, các nơi giải trí hoặc thờ phượng, hoặc thể thao, bị đóng cửa, việc đi lại bị hạn chế nghiêm trọng, và các biên giới bị đóng cửa. Cũng có một lệnh cấm hoàn toàn đối với việc bán thuốc lá và rượu. Theo bất kỳ ước tính nào, đây là những biện pháp quyết liệt được áp dụng đối với dân thường, đặc biệt là trong thời bình.

Trong một khoảng thời gian ngắn bốn tuần, sau đó được kéo dài thêm hai tuần và sau đó liên tục được gia hạn (phong tỏa cấp độ 3, với một số quy định được nới lỏng, bắt đầu từ ngày 31 tháng 5 năm 2020; quốc gia hiện đang ở phong tỏa cấp độ 1, bắt đầu vào ngày 21 tháng 9 năm 2020, nhưng nhiều quy định vẫn được áp dụng), công dân không chỉ bị buộc phải ở nhà, mà đột nhiên công dân thấy mình bị bao vây, với hoạt động của cảnh sát và quân đội, bị quấy rối, buộc phải giải thích việc di chuyển, xuất trình giấy phép – quyền tự do của họ bị tổn hại! Mục đích của tất cả các biện pháp đặc biệt này là để hạn chế sự lây lan của vi-rút. Đồng thời, các biện pháp đã được thực hiện để tăng cường hệ thống truyền thông, giáo dục mọi người về mối nguy chưa từng có đối với sức khỏe cộng đồng này, và thúc đẩy sự tham gia của người dân trong việc kiểm soát và quản lý dịch bệnh.

Điều này đòi hỏi sự hợp tác của cộng đồng và sự tuân thủ tự nguyện, thực thi các biện pháp khi cần thiết, tư vấn về ứng xử xã hội phù hợp và an toàn, cụ thể là giãn cách xã hội, tuân thủ thường xuyên các biện pháp vệ sinh như rửa tay và tránh chào hỏi bằng tay. Hắt hơi và ho vào mặt trong của khuỷu tay, đeo khẩu trang, thường xuyên thay quần áo, tránh khu đông dân cư, nơi đông người, sử dụng dung dịch rửa tay, phun khử trùng bề mặt… thì liên tục được truyền thông. Trong khi tất cả những điều này đang diễn ra, các dịch vụ y tế của chính phủ đã tham gia vào việc chuẩn bị hệ thống y tế công cộng, mua lại các bệnh viện dã chiến được xây dựng có mục đích, sử dụng thêm nhân viên y tế, đồng thời tăng cường xét nghiệm và các cơ sở để kiểm dịch và cách ly các trường hợp nghi ngờ với dự đoán là có dương tính các trường hợp nhập viện.

Đối với mục đích của bài viết này, điều quan trọng là phải chỉ ra rằng các nhà thờ và tất cả các nơi thờ tự không được miễn trừ khỏi những quy định này. Các tòa nhà và nơi thờ tự phải đóng cửa, không được phép thực hiện các hoạt động thờ phượng nơi công cộng, và các mục tử không được miễn trừ các giới hạn di chuyển, do đó các giáo dân trong những hoàn cảnh ngặt nghèo này hầu như không có sự trợ giúp mục vụ trong những trường hợp cần thiết. Đám cưới và đám tang cũng bị hạn chế tương tự.

Tại Hoa Kỳ, một động thái của một nhà thờ ở California nhằm thách thức các quy định, cho đến nay họ đã ngăn cản quyền tự do tôn giáo, do đó, bị cáo buộc, đã bị Tòa án Tối cao Hoa Kỳ bác bỏ với mức độ 5–4. Tòa án đã phán quyết rằng các hạn chế không vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp, trong đó các nhà thờ được đối xử theo cách không khác với các hoạt động dân sự tương đương và trong bất kỳ trường hợp nào, các hạn chế nhằm đạt được các mục đích hợp pháp. Người ta nói rằng trường hợp này là phán quyết đầu tiên của Tòa án nhằm cân bằng cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng với việc bảo vệ quyền tự do tôn giáo của Hiến pháp.[x]

Đối với những người khác, họ đưa ra những vấn đề thần học cơ bản về bản chất của Giáo hội, và chức năng của Giáo hội để thờ phượng và ban phát các bí tích. Tuy nhiên, cần phải nói rõ rằng trong nhiều trường hợp, các nhà lãnh đạo Giáo hội đã tự nguyện cộng tác với chính quyền dân sự, vì lợi ích lớn hơn của xã hội trong những lúc nguy cấp. Tuy nhiên, có những trường hợp đặc biệt là ở Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, nơi những điều này đã được giảm xuống thành tranh giành chính trị. Trên tất cả, đối với một số người, nó làm dấy lên bóng ma của cuộc đối đầu giữa Giáo hội và nhà nước.

Tuy nhiên, quan điểm được đưa ra trong bài viết này là quan điểm tạo ra sự cân bằng giữa các quan điểm đấu tranh này. Theo quan điểm của chúng tôi, Giáo hội và các tổ chức tôn giáo sẽ luôn là những đặc điểm thiết yếu của một cộng đồng hiện đại đang sinh sống, trải qua cuộc khủng hoảng coronavirus và hơn thế nữa. Tuy nhiên, để đối phó với khủng hoảng, các cộng đồng tôn giáo cũng không được tìm kiếm sự ưu ái đặc biệt nào, thay vào đó họ có nghĩa vụ tham gia vào các dịch vụ công giải quyết cuộc khủng hoảng y tế quốc gia. Thay vào đó, họ nên tìm cách đóng vai trò là lực từ của sự liên kết xã hội và đặt mình vào quyền sắp xếp của cộng đồng, để phục vụ lợi ích tốt nhất của Thiên Chúa, để phục vụ dân Chúa. Để đạt được mục đích đó, giáo xứ địa phương có một vai trò không thể so sánh được với vai trò mà những người hành nghề y tế và an ninh có thể đóng.

Tất nhiên, tất cả những điều này đã gây nhầm lẫn cho nhiều người. Các quyền lợi và tự do đã bị tước bỏ, các quy trình dân chủ và nghị viện bị loại bỏ, trách nhiệm giải trình của cơ quan hành pháp được nới lỏng, và các biện pháp nhằm giảm bớt tác động tồi tệ nhất của các hành động của chính phủ đã bị bỏ qua, thường xuyên được sửa đổi và thay đổi theo ý muốn.

Đối với tất cả các ý hướng và mục đích, Nam Phi trở thành một nhà nước hành pháp, vì Nghị viện là tất cả nhưng vô hình trong đời sống công cộng. Một số biện pháp được thực hiện thiếu cân nhắc đến bối cảnh xã hội của đất nước, nơi có mức độ bất bình đẳng rộng lớn, nơi nghèo đói hoành hành, và hậu quả là thất nghiệp gây ra mức độ đói kém và suy dinh dưỡng chưa bao giờ lường trước được, chưa nói đến các biện pháp phòng ngừa đề xuất không thể thực hiện trong các tình huống mật độ dân số, người vô gia cư và không gian đông đúc. Chính phủ đã phản ứng bằng cách cung cấp ngân sách để giảm bớt sự đau khổ của người nghèo và người thất nghiệp, các bưu kiện thực phẩm được phân phát, và hỗ trợ được cung cấp cho các doanh nghiệp bị bóp nghẹt bởi các điều khoản của việc phong tỏa.

Đại dịch Covid-19 là một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng, với tỷ lệ không thể tưởng tượng được. Nó đòi hỏi nhà nước phải có phản ứng thích hợp để hỗ trợ công chúng duy trì sức khỏe càng nhiều càng tốt. Để làm như vậy, các quan chức y tế công cộng được hưởng sự tư vấn và giúp đỡ của các nhà khoa học, và một đội quân y tế đã được gọi đến để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khẩn cấp. Bệnh viện, phòng khám và các cơ sở chăm sóc sức khỏe khác đã phải sẵn sàng để ứng phó với cuộc khủng hoảng này. Điều này tạo ra một nguy cơ kép: các hoạt động quản lý y tế thông thường của các bệnh viện chắc chắn không thể biến mất.

Bệnh nhân ung thư cần được chăm sóc, phải phẫu thuật để chữa vô số bệnh tật, các cơ sở phụ sản và sơ sinh cũng cần như bình thường. Yếu tố thứ hai là bản chất của Covid-19 là các bệnh đồng mắc (bệnh nền), khiến những người mắc các bệnh như huyết áp cao, tiểu đường, các vấn đề về tim và phổi, HIV và Aids, và béo phì có khả năng dễ bị lây nhiễm và rất có thể chết. Làm thế nào để những người dễ bị tổn thương đó tiếp tục được chăm sóc sức khỏe thích hợp, mặc dù trọng tâm của việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã được chuyển hướng sang giải quyết cuộc khủng hoảng Covid-19, trở thành một thách thức cấp tính về quản lý sức khỏe.

Thời điểm gần nhất mà dịch vụ y tế công cộng của Nam Phi từng phải đối mặt với thảm họa nghiêm trọng này là đại dịch Cúm Tây Ban Nha năm 1918–1919. Vào thời điểm đó, Nam Phi đã bị ảnh hưởng nặng nề – khoảng 300.000 người Nam Phi đã chết trong khoảng thời gian sáu tháng vào thời điểm bùng phát dịch bệnh cao điểm. Trên thế giới, khoảng 50 triệu người đã chết vì đại dịch này. Đối với Nam Phi, nó thực sự không khác gì là “một tai họa vô phương cứu chữa”, dẫn đến chính sách y tế công cộng hiện đang được áp dụng từ thời đại đó.

Nhưng Covid-19 không chỉ là một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng. Nó là một vấn đề sức khỏe, cũng như nó là một thảm họa kinh tế xã hội. Là một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng, nó đã tập trung sự chú ý của nhà nước vào mối đe dọa duy nhất đối với sức khỏe cộng đồng, nhưng trong khi làm như vậy, nó có thể làm chuyển hướng sự chú ý khỏi các cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng khác trong nước, bao gồm HIV / AIDS, trẻ sơ sinh, bà mẹ và trẻ em. Các cơ sở y tế, các bệnh không lây nhiễm, và các biện pháp khác nhau cho y tế dự phòng cần thiết ở một quốc gia như Nam Phi. Điều đó có nghĩa là toàn bộ nền kinh tế đã phải được định vị lại trong một thời gian không xác định.[xi] Đối với Nam Phi, đã đến vào thời điểm mà nền kinh tế đang ở trong tình trạng tồi tệ và đang trên con đường không thể đảo ngược hướng tới suy thoái, thật khó để tưởng tượng tất cả những động thái này có thể không được hoan nghênh như thế nào. Tỷ lệ thất nghiệp ở mức cao (30% chính thức) đến mức khó có thể nói khi nào một lượng lớn người Nam Phi mất việc làm. Có thể dự đoán rằng khảo sát Lực lượng Lao động Hàng quý của StatsSA đã vẽ nên một bức tranh tồi tệ về triển vọng việc làm của đất nước. Do đó, mức độ nghèo đói rất cao, bất bình đẳng gây khó chịu, nhà ở không đáp ứng đủ nhu cầu, và đối với nhiều người Nam Phi, thiếu ăn và nạn đói đang là mối nguy hiểm hàng ngày.

Trong hoàn cảnh và điều kiện đó, rất khó để duy trì việc tuân thủ các quy định đến mức nghiêm ngặt cần thiết để đẩy lùi sự lây nhiễm. Ở những khu vực đông dân cư giữa những người Nam Phi nghèo nhất, giãn cách xã hội, rửa tay, sát trùng và đeo khẩu trang, tất cả chỉ là một giấc mơ xa vời, càng trở nên tồi tệ hơn bởi tình trạng thiếu nước và thiếu vệ sinh kinh niên, và đối với nhiều người không có thu nhập, mất an ninh lương thực và tình trạng vô gia cư. Cô lập và cách ly là không thể đạt được trong những thách thức xã hội mà một số lượng lớn người Nam Phi trong các cộng đồng đông dân cư phải đối mặt như một cuộc đấu tranh hàng ngày của cuộc sống. Ngay cả những biện pháp đưa những người vô gia cư ra khỏi đường phố và cung cấp thức ăn cho họ cũng nhanh chóng bị những người giúp đỡ có mục đích bất chấp. Chính phủ, một cách chính xác, đã tìm cách cung cấp để đáp ứng các nhu cầu kinh tế xã hội như đã được đưa ra bởi các quy định về phong tỏa.

Tuy nhiên, điều ít được nói đến nhất là tác động của Covid-19 và việc phong tỏa đối với sức khỏe tâm lý của những người bị giam giữ trong nhà của họ, đặc biệt là ở những nơi mà “nhà” chỉ là những cấu trúc tạm bợ, khá thô sơ. Ảnh hưởng của bạo lực giới, lạm dụng phụ nữ và trẻ em, trầm cảm và sức khỏe tâm thần, và bạo lực gia đình đã được báo cáo rộng rãi. Tội phạm ở tất cả các cấp, đáng chú ý là ở mức tối thiểu trong giai đoạn đầu tiên của việc phong tỏa, đặc biệt là do rượu không có sẵn, nhưng ngay sau khi việc bán rượu được cho phép, sau đó đã có sự gia tăng đột biến ở các mức độ bạo lực này, cũng như gia tăng tử vong trên đường và bạo lực đối với phụ nữ đến mức đã có những lời kêu gọi cấm hoặc hạn chế hơn nữa việc bán rượu. Cũng có báo cáo về các trường hợp lạm dụng dân sự phổ biến của lực lượng an ninh, trong một số trường hợp dẫn đến cái chết của dân thường dưới tay của quân nhân và sĩ quan cảnh sát. Mức độ và việc thực thi các Quy định đã bị thách thức tại các tòa án (xem chú thích 10 bên dưới).

Không kém phần quan trọng, về tác động tâm lý đối với người dân Nam Phi, là sự tấn công dồn dập của thông tin sai sự thật, đến mức nó có thể gây tê liệt, bối rối và không chắc chắn, và đau đớn về những gì có thể đúng hoặc không đúng tại một thời điểm mà tin tức giả mạo và thông tin sai lệch cạnh tranh với các dữ liệu khoa học hiện có sẵn. Nó có nghĩa là ở một cấp độ, từ Tổng thống cho đến các bộ trưởng nội các kế nhiệm, đều dành thời gian trên truyền hình và đài phát thanh, các số liệu thống kê về số ca tử vong và lây nhiễm mới gây ra tình trạng từ chức, sợ hãi, trầm cảm và không chắc chắn. Sự quen thuộc như vậy tạo ra cảm giác rằng những gì các bộ trưởng trong nội các và tất cả các quan chức nhà nước nói không cần được xem xét một cách nghiêm túc, tuy nhiên, mặt khác, sự tôn trọng và tin tưởng có thể xuất phát từ việc thể hiện họ là những người quan tâm.

Sau đó, chúng ta đã học được gì về loại coronavirus mới (2019-nCov; SARS-CoV-2)? Đầu tiên, đại dịch vẫn ở đây và nó không còn là một hiện tượng xa xôi hay hiện tượng lướt qua nữa. Trong một tuyên bố sâu sắc gần đây, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Cơ bản, bà Angie Motshekga, Nghị sĩ, khuyến khích rằng người dân Nam Phi và thế giới, sẽ phải học cách sống chung với căn bệnh này giống như chúng ta đang sống bấp bênh với rất nhiều căn bệnh khác. Thứ hai, chúng ta đã biết rằng đây là một điều khó hiểu. Không ai thực sự biết nhiều về nó. Đối phó với nó là một hành trình khám phá. Giai đoạn này không chỉ không có vắc-xin hay thuốc chữa mà còn không biết nhiều về nguồn gốc, nguyên nhân, cũng như chất sinh lý hoặc dược lý của nó, mặc dù đến nay, chúng ta biết rằng nó xuất hiện do lây nhiễm qua tiếp xúc với con người. Người ta cũng biết rằng nguồn gốc của nó là do con người tiếp xúc với các con vật truyền thống, như dơi hoặc tê tê.

Bởi vì nó lây lan, mang tính cơ hội và nhanh chóng, nên nó có thể xảy ra với bất kỳ ai và xảy ra ngẫu nhiên với mọi người. Tiến sĩ Helena Gayle của Cộng đồng Chicago và Ủy ban Chăm sóc mô tả đây là một bệnh lây lan “nhanh chóng và dữ dội”. Đó là một dịch bệnh chết người mà theo tất cả các lưu tâm nhất định phải ở với chúng ta trong tương lai gần. Không có sự can thiệp nhanh ở đây.

Vì tất cả những lý do đó, người ta nói đúng rằng, coronavirus mới tạo nên một “bình thường mới” cho xã hội. Chúng ta sẽ sống theo các quy tắc mới, học hỏi và thực hành các quy tắc mới trong giao tiếp xã hội, thực hiện các công việc của con người khác với chúng ta đã từng làm, quản lý rủi ro sức khỏe và học hỏi chuyên môn mới trong nghiên cứu khoa học và y tế.

Đối với chúng tôi ở Nam Phi và trong các xã hội bất bình đẳng tương tự trên khắp thế giới, Covid-19 đã vạch trần những đường đứt gãy trong hệ thống kinh tế và xã hội của chúng ta. Ví dụ, vi-rút có nhiều khả năng ảnh hưởng và lây nhiễm đến các thành phần nghèo hơn và kém may mắn hơn của xã hội, do đó làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng xã hội và kinh tế đang diễn ra, nơi các mối quan hệ quyền lực mang lại lợi ích cho số ít. Kết quả là ở Nam Phi, chủng tộc và bất bình đẳng giới sẽ chiếm ưu thế. Nói cách khác, các yếu tố xã hội quyết định sức khỏe giờ đây nên trở thành một phần nội tại của kế hoạch xã hội và tài chính. Trong một số biện pháp, đó là do hoàn cảnh xã hội của họ, có nghĩa là họ ít được bảo vệ khỏi các bệnh cơ hội và nói chung mắc các bệnh đồng mắc đã có từ trước. Điều đó có nghĩa là sự lây nhiễm có nhiều khả năng kết thúc bằng cái chết.

Người ta ước tính rằng các cộng đồng như vậy có khả năng bị lây nhiễm cao hơn gấp 2 lần so với các cộng đồng khá giả khác có nguồn lực tốt – rất không tương xứng với nhân khẩu học dân số thực tế. Những cộng đồng này dễ bị tổn thương hơn, có nhiều khả năng thất nghiệp hơn, và do đó, bị giới hạn ở những nơi họ dễ bị nhiễm bệnh nhất và ít được tiếp cận với các cơ sở thể thao, giải trí và thư giãn. Bất bình đẳng xã hội cũng có nghĩa là các cộng đồng như vậy có khả năng ít thích nghi hơn trong việc tuân thủ các quy trình – như trong tình trạng quá đông đúc – và do đó có nguy cơ cao nhất đối với bệnh tật và lây nhiễm. Sự bất bình đẳng về kinh tế và xã hội do đó càng làm trầm trọng thêm các điều kiện cho sự lây lan của dịch bệnh.

Theo bản chất, dân chủ là đưa ra các lựa chọn. Là một Kitô hữu ngụ ý rằng, một người đã có những lựa chọn sáng suốt cho cuộc sống (Đnl 30,19). Người ta thường nói rằng xã hội ngày nay đang đứng trước sự lựa chọn giữa cuộc sống an toàn và kế sinh nhai. Hàm ý là chính phủ phải ưu tiên các hệ thống chăm sóc sức khỏe, giảm thiểu lây nhiễm, cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế và điều dưỡng cho người bệnh, và làm bất cứ điều gì có thể để cứu mạng sống. Đề xuất là làm như vậy có thể đòi hỏi, cần thiết, chấp nhận rằng phúc lợi kinh tế của công dân và sức khỏe kinh tế của xã hội cũng có thể bị tổn hại trong quá trình này. Đó là một sự không lựa chọn. Sự thật là hạnh phúc của con người đòi hỏi cả sức khỏe tốt và chất lượng cuộc sống. Nó không bao giờ có thể là một trong hai / hoặc. Nói cách khác, những gì được yêu cầu không gì khác chính là cuộc sống viên mãn.

Trong một bài báo gần đây phản ánh về tác động của coronavirus mới lên xã hội và hình dung về thế giới hậu coronavirus, nhà sử học Israel Yuval Noah Harari bày tỏ mối quan ngại rằng, với sự lựa chọn như đã nêu ở trên, một người được kêu gọi từ bỏ nhân quyền của một người, và phó thác trí tuệ và trách nhiệm đạo đức của mình cho những người có thẩm quyền, những người phải được tin cậy để luôn có lợi ích tốt nhất cho mình. Đó là một lời mời gọi khó khăn. Ông ấy lập luận đúng hơn rằng:

… Để đạt được mức độ tuân thủ và hợp tác như vậy, bạn cần có sự tin tưởng. Dân chúng cần tin tưởng vào khoa học, tin tưởng vào các cơ quan công quyền, và tin tưởng vào các phương tiện truyền thông. Trong vài năm qua, các chính trị gia vô trách nhiệm đã cố tình làm xói mòn niềm tin vào khoa học, vào các cơ quan công quyền và các phương tiện truyền thông. Giờ đây, chính những chính trị gia vô trách nhiệm này có thể bị cám dỗ để đi theo con đường cao nhất đến chủ nghĩa độc tài, cho rằng bạn không thể tin tưởng công chúng làm điều đúng đắn.[xii]

Quan điểm của ông cho rằng đây là một vấn đề lớn cần phải hỏi. Các tòa án Nam Phi cũng đã nhắc lại nguyên tắc rằng, các cơ quan dân sự không nên làm theo cách xâm phạm quyền của công dân, khi được yêu cầu nghiêm ngặt để đạt được mục đích hợp pháp. Nếu không làm như vậy sẽ khiến bất kỳ hành động nào được thực hiện theo Quy định, để thực thi việc tuân thủ Quy định, đều vi phạm Hiến pháp.[xiii]

3. Đằng sau Covid-19

Liệu bao giờ có một “vượt xa” như vậy không? Nó rất đáng nghi ngờ. Chúng ta liên tục được nhắc nhở rằng chúng ta nhất định phải sống với Covid-19, chỉ là một trong số rất nhiều căn bệnh đang đeo bám tình trạng con người trong tương lai gần. Chúng ta phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa chống lây nhiễm, kiểm soát lây lan hiệu quả và bảo vệ sự sống. Tất nhiên, một loại vắc-xin sẽ được tìm thấy, và triển vọng phục hồi sẽ mạnh mẽ hơn và có thể dự đoán được rất nhiều so với hiện tại. Nhưng hiện tại, nhân loại phải có các biện pháp phòng ngừa, sống với sự giãn cách xã hội và với tất cả những lời khuyên đã được đưa ra để ngăn chặn sự lây nhiễm.

Nhưng hơn thế nữa, giờ đây người ta nhận ra rằng hệ thống kinh tế, xã hội đã được thiết lập cho đến nay, cũng phải thay đổi theo hướng tốt hơn. Hiện nay, người ta thừa nhận rằng, bất kỳ chính sách kinh tế và xã hội nào thay thế hệ thống hiện tại hậu Covid-19, đều phải tính đến thực tế này và được thiết kế để thu hẹp khoảng cách về sự bất bình đẳng kinh tế và xã hội phổ biến, bằng cách thúc đẩy các chính sách tạo việc làm, chú ý đến nhà ở và cung cấp nước, cũng như cải thiện giáo dục, chăm sóc sức khỏe và phúc lợi xã hội, nói tóm lại, hướng tới một xã hội quan tâm hơn, công bằng hơn và bình đẳng hơn.[xiv] Chúng ta biết rằng, việc chăm sóc sức khỏe có chất lượng, trong số những thứ khác, gặp nhiều khó khăn trong điều kiện bất bình đẳng và nghèo đói đối với một số người.

Lúc nào, các ý tưởng mới hiện đang tự thể hiện trong việc tìm kiếm các giải pháp lâu dài. Các cuộc khủng hoảng của thời đại chúng ta đòi hỏi những giải pháp mới và những giải pháp này rất có thể đến từ các nhà kinh tế và nhà khoa học xã hội. Các cuộc khủng hoảng đã sản sinh ra những tư duy mới và những ý tưởng mới. Đó là những ý tưởng đặt xã hội trên một con đường mới hướng tới sự thịnh vượng chung. Trong một bài luận thẳng thắn sâu sắc, “kỷ nguyên tân tự do đang kết thúc – Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo ?” Rutger Bregman có một cái nhìn rất tích cực và lạc quan:

Ý thức hệ thống trị 40 năm qua đang chết dần. Cái gì sẽ thay thế nó? Không ai biết chắc chắn… Đại dịch này có thể mang đến cho chúng ta một con đường của những giá trị mới. Nếu có một giáo điều xác định chủ nghĩa tân tự do, thì đó là hầu hết dân chúng đều ích kỷ. Và chính từ quan điểm hoài nghi đó về bản chất con người, mà tất cả những người còn lại đều tuân theo – quá trình tư nhân hóa, sự bất bình đẳng ngày càng tăng và sự xói mòn của khu vực công. Giờ đây, một không gian đã mở ra một cái nhìn khác, thực tế hơn về bản chất con người: loài người đã mở ra để cộng tác. Chính từ niềm tin đó mà tất cả những người còn lại có thể tuân theo – một chính phủ dựa trên sự tin tưởng, một hệ thống thuế bắt nguồn từ sự đoàn kết và các khoản đầu tư bền vững cần thiết để đảm bảo tương lai của chúng ta.[xv]

Về phần mình, nhà kinh tế chính trị nổi tiếng thế giới người Pháp, Thomas Piketty, tin rằng đại dịch là một cơ hội thay đổi cuộc chơi trong nền kinh tế thế giới. Nói cách khác, hệ thống xung kích sẽ tự điều chỉnh hệ thống. Ông lập luận rằng bất bình đẳng là không bền vững, và nó dễ gây ra các vụ nổi loạn và biến động. Ông đưa ra các ví dụ về các đại dịch trước đây và cách chúng dẫn đến “sự dồn nén bất bình đẳng trong nửa thế kỷ tới.” Giải pháp đối với ông là nhiều hơn và không kém phúc lợi xã hội và đánh thuế người giàu để trả cho những thách thức của công cuộc tái thiết.[xvi]

Điều này có giống như lời hứa về một thế giới mới dũng cảm không? Chúng ta sẽ thấy.

4. Một số Quan điểm Thần học

Một tuyên bố vấn đề:

Trong một mục ý kiến ​​trên tạp chí Time, nhà thần học Tân Ước và giáo sư tại Đại học St. Andrews ở Scotland và cựu Giám mục của Durham, N.T. Wright nói rằng “Kitô giáo không đưa ra câu trả lời nào về Coronavirus. Nó đáng ra không như vậy.” Giám mục Wright tiếp tục nói rằng:

Không phải là một phần của ơn gọi Kitô hữu, để có thể giải thích điều gì đang xảy ra và tại sao. Trên thực tế, đó là một phần của ơn gọi Kitô hữu không thể giải thích – và thay vào đó là sự than thở… Và từ đó có thể xuất hiện những khả năng mới, những hành động tử tế mới, hiểu biết khoa học mới, hy vọng mới, trí tuệ mới cho các nhà lãnh đạo của chúng ta? Bây giờ, có một suy nghĩ.[xvii]

Khi phát biểu thách thức theo cách mà Đức Cha làm, Wright chắc chắn thách đố một số câu hỏi truyền thống của thần học Kitô giáo về sự công chính của Thiên Chúa, lời giải thích Kitô giáo, thẩm quyền của Kinh thánh, v.v… Nói cách khác, ngài chỉ ra tính hiếu kỳ và triết học của Kitô giáo đến chính xác nơi mà nó sẽ không tìm câu trả lời. Nói cách khác, ngài không đưa ra giải pháp nào cho tình trạng khó xử về đức tin Kitô giáo mà chỉ nêu lại vấn đề. Theo một nghĩa nào đó, chính giám mục đã đưa ra thước đo của deus ex machina (vị thần từ trong cỗ máy- một thuyết kịch nghệ) cho vấn đề giống như những gì Đức Cha đang phê bình. Làm thế nào để “than thở” tạo ra “những khả năng mới”?

Wright bị thách đố bởi một nhà thần học người Mỹ Owen Strachan của Trường Thần học Chúa Ba Ngôi. Strachan thách thức quan niệm của Wright rằng, không thể có hy vọng và không có lời giải thích nào về hoạt động của Thiên Chúa trên thế giới. Đối với ông, quan niệm này đi ngược lại với tất cả các bằng chứng của đời sống Kitô giáo rằng, Thiên Chúa là Đấng toàn tri, và người Kitô hữu được kêu gọi sống một cuộc sống đầy hy vọng. Ông ấy kết thúc lời phản biện của mình với Wright bằng những lời sau:

… Chúng ta rời bỏ bài viết của ông ấy, không bị nắm bắt bởi sức mạnh của hy vọng phục sinh cũng như không bị đánh động bởi vẻ đẹp của một Phúc âm chân thật và có thể bảo vệ của ân sủng. Thay vào đó, chúng ta còn phải suy nghĩ rằng Thiên Chúa than khóc sự dữ và đau khổ, nhưng lại làm như vậy mà không có đầy đủ nhận ​​thức hoặc quyền năng.[xviii]

Đúng như tính cách, bằng ngôn ngữ thần học của giáo dân thực chứng của mình, Chánh án của Cộng hòa Nam Phi, Mogoeng, trong một cuộc giao thiệp gần đây với tờ Bưu điện Jerusalem đã tuyên bố rằng, đại dịch đã khiến ngay cả những người có đức tin nghi ngờ: “đức tin mà họ từng có trong Chúa toàn năng đột nhiên không còn ở đó nữa. Người ta sợ hãi rung động.”[xix] Rõ ràng thuật ngữ đức tin Kitô giáo của ông tạo ra một sự không sợ hãi ngay cả khi đối mặt với nguy hiểm. Trong mọi trường hợp, sợ hãi không còn phải là điều kiện tồn tại của niềm tin. Sự sợ hãi cũng có thể là sự công nhận sự hiện diện của Thiên Chúa.

Thật khó hiểu ở đâu mà Mogoeng lại tập hợp được lòng dũng cảm và sự táo bạo đó từ Kinh thánh, mà từ chối sự sợ hãi khi đối mặt với nguy hiểm. Nhưng xét theo lời phát biểu của nhiều mục sư truyền giáo ở Hoa Kỳ, nhiều người trong số họ đã chết vì coronavirus, họ nhận định rằng đức tin của họ phải được thử thách bằng sự liều lĩnh coi thường sự chăm sóc bình thường. Nói cách khác, họ đã đủ táo bạo để cám dỗ Chúa. Mệnh đề Mogoeng gây ấn tượng với tôi khi gợi nhớ đến Cám dỗ Vĩ đại: “nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy chứng minh điều đó…” (Mt 4,1–11 và Lc 4,1–13). Sau đó, đây là câu hỏi vấn đề: có một đường lối Kitô giáo để trở thành con người và một người bình thường có đức tin khi đối mặt với dịch bệnh đáng sợ và chết người không? N.T. Wright đề xuất điều mà vị ấy tin là hầu như có một đường lối Kitô giáo để trông đợi vào Chúa. Strachan nói rằng các nguyên lý cơ bản của đức tin vẫn tồn tại và sẽ mang lại ơn cứu rỗi.

Trong bài tiểu luận này, chúng tôi đề xuất tiến trình bằng cách nhắc lại một số nguyên lý của đức tin và kiểm chứng chúng trước những thách thức mà xã hội đang phải đối mặt, như đã trình bày ở trên. Đúng vậy, chúng tôi sẽ nghe theo lời khuyên của Wright chống lại những quan niệm quá dễ dãi ám chỉ rằng, có những khe hở trong kiến ​​thức và hiểu biết của chúng tôi, câu trả lời chỉ đơn giản nằm ở việc đặt Chúa vào khe hở như thể điều đó trở thành giải pháp. Đành rằng, cách tiếp cận được thực hiện vừa hợp lý, vừa theo chủ nghĩa hậu hiện đại, nhưng nó phù hợp với cuộc khủng hoảng do đại dịch gây ra, như đã được công nhận ở trên. Do đó, sẽ trở nên rõ ràng rằng trong bài tiểu luận này, chúng tôi không đi theo con đường nào, được đề xuất bởi hai nhà thần học lỗi lạc của chúng tôi, bởi vì chúng tôi cho rằng cả hai đều dẫn chúng ta đến ngõ cụt. Thay vào đó, chúng tôi tiếp tục bằng cách khẳng định sự hiện hữu của Thiên Chúa trong đời sống con người cũng tích cực, như các nhà khoa học xã hội đã đề cập ở trên, khuyến khích chúng ta hình dung.

Nói cách khác, trong khi chúng ta sẽ không bị lôi cuốn vào những chi tiết vụn vặt của cuộc tranh luận, vì thực tế là chúng chỉ ra vấn đề thần học, mà sự hiểu biết về đức tin đặt ra trong thời kỳ khủng hoảng như trong đại dịch này, điều nó sẽ làm cho chúng ta là nâng cao khái niệm về Thiên Chúa là chủ đề nghiên cứu của chúng ta. Thách đố mà chúng ta phải đối mặt ngày nay rất đơn giản: trở thành một người có đức tin ngày nay có ý nghĩa gì, không phải quá nhiều về việc liệu niềm tin vào Thiên Chúa có bị biến thành vô nghĩa, trước những đau khổ do đại dịch gây ra hay không, mà là làm thế nào để người ta trở thành con người hoàn toàn trong việc đối mặt với những đau khổ và hơn thế nữa? Có quá nhiều thứ nhất định phải thay đổi. Do đó, chúng ta có thể xác định việc thực hành đức tin của mình lâu dài hơn, với những gì chúng ta đã biết là những gì đức tin của chúng ta dạy không?

5. Một phác thảo đề xuất Thần học

Thần học Kitô giáo làm việc với các công cụ trong nghiên cứu lịch sử, triết học, văn hóa và ngôn ngữ, cũng như tâm lý học để diễn đạt ý tưởng này của con người, đặc biệt là trong mối quan hệ và sự hiểu biết về Thiên Chúa, cũng như hiệu quả trong đời sống luân lý của nó. Thần học làm việc bằng cả trái tim và khối óc, tình cảm và trí tuệ. Làm như vậy, Kitô giáo nhận thức được vị trí trung tâm của mối tương quan với Thiên Chúa, trong việc con người làm điều tốt và tạo ra các mối quan hệ lành mạnh và viên mãn, và đặc biệt là vị trí của Chúa Giêsu Kitô trong cuộc đời của một người. Sự hiểu biết về Chúa Giêsu, được gọi là Kitô học, chắt lọc toàn bộ đức tin về nguồn gốc và số phận của con người (Cánh chung học), cũng như truyền thống tư tưởng và thực hành không ngừng với chủ tâm của Chúa Giêsu trên trần thế và đức tin trong Đức Kitô vinh hiển và phục sinh của Ba Ngôi, và trong đời sống của giáo hội lịch sử. Thần học Kitô giáo, người ta đã nói, trước hết và quan trọng nhất, về con người và tổng thể của các mối quan hệ giữa con người với nhau.

Trái ngược với những gì một số người có thể nhận thức, thần học không chỉ bận tâm đến cái chết, thiên đàng và số phận cuối cùng của linh hồn. Khi tìm cách trở thành con người hoàn toàn, người ta tìm cách hiểu những gì Thiên Chúa muốn cho cuộc sống của một người. Tìm hiểu thần học được dành cho tổng thể của cuộc sống và tất cả những gì ảnh hưởng và định hình cuộc sống đó, và tất cả các mối quan hệ hoặc cộng đồng mang lại ý nghĩa cho cuộc sống đó (hoặc cướp đi ý nghĩa từ cuộc sống đó).

Vì lý do đó, để mang những mầu nhiệm thánh thiêng vào trong sự hiểu biết của con người, thần học Kitô giáo sử dụng một bộ công cụ khái niệm. Chính nhờ sức mạnh của trí tưởng tượng mà rất nhiều cuộc sống của Kitô hữu có ý nghĩa. Chính thông qua chuyện kể và biểu tượng, câu chuyện và ý nghĩa, sự tôn thờ và sự thể hiện của con người trong âm nhạc, vũ điệu và chuyển động, trong thơ ca và nghệ thuật, cảm giác và sự ngây ngất, câu chuyện về đức tin có thể được kể một cách thực sự, được quan sát một cách trung thực và được hiểu rõ ràng trong phạm vi mà bản chất con người với tất cả những giới hạn của nó có thể cho phép. Ví dụ, trung tâm là thần học trong định hình tri thức của trường đại học, mà H. Richard Niebuhr, chẳng hạn, đã coi thần học như một người phục vụ giữa các bộ môn của trường đại học: “Như một người phục vụ chân lý theo nghĩa này, thần học chiếm vị trí của nó trong trường đại học cùng với các nghiên cứu khác, không bao giờ tách rời khỏi chúng, không bao giờ phụ thuộc vào chúng, không bao giờ tự tách mình với chúng khỏi tổng thể của cuộc sống chung là vũ trụ.”[xx] Cũng như thần học, do đó, đức tin Kitô giáo không thể đơn giản nằm ở bên lề cuộc sống, mà phải thực sự cấu thành trung tâm của con người, trở thành vực sâu trong cái ao của kiến ​​thức bị xáo trộn bởi một viên sỏi, gây ra những gợn sóng cho thế giới bên ngoài.

Elna Mouton của Đại học Stellenbosch mô tả hiện tượng này theo một thuật ngữ thích hợp là “khả năng trí tưởng tượng của con người mô tả lại thực tế, đặt tên lại cho trải nghiệm, kể lại câu chuyện của họ từ những góc độ mới. Điều này đề cập đến khả năng của con người để nói một cách ẩn dụ – nhìn thấy những khả năng mới và tạo ra những kết nối mới giữa những hình ảnh đã biết và những trải nghiệm (trong quá khứ và hiện tại).”[xxi] Đây là điều làm cho thần học trở nên thú vị, bởi vì nó không có bất kỳ câu trả lời cố định nào cho mọi thời đại. Nó không ngừng phát triển khi kiến ​​thức hoặc hoàn cảnh mới xuất hiện. Trí tưởng tượng kéo dài ý ​​thức con người vượt ra ngoài giới hạn thể lý của nó.

Kiến thức thần học, như Dietrich Bonhoeffer nói, là nhất thời. Nó là áp chót. Thần học giúp người ta không bị giới hạn trong thế giới hữu hình, tự nhiên và vật chất, nhưng khám phá thế giới siêu hình bên ngoài với sự tin tưởng như đang sống trong thế giới vật chất. Thật vậy, thế giới mà chúng ta đang sống và chúng ta muốn biết là một siêu hình. Thần học tồn tại để kiểm tra mọi khả năng của người tin, để khám phá ý nghĩa nhằm tìm kiếm chân lý (khó nắm bắt). Trong thông điệp Laudato Si´, trong cuộc tìm kiếm kiến ​​thức và ý nghĩa này, chúng ta có thể nghĩ về “Điều này dẫn chúng ta đến việc nghĩ về toàn thể như là một sự mở ra cho sự siêu việt của Thiên Chúa, mà qua đó vũ trụ này phát triển. Niềm tin giúp chúng ta giải thích ý nghĩa và vẻ đẹp nhiệm mầu của điều đang triển nở.”[xxii] Tôi hiểu điều đó có nghĩa là, như thần học Anh giáo dạy, rằng đức tin và lý trí là cặp song sinh không thể tránh khỏi. Lý trí giúp mở khóa những mầu nhiệm của sáng tạo, niềm tin ban cho một công cụ để tin rằng có thể làm sáng tỏ sự thật từ hư không (ví dụ: nihilo), và bằng cách đó, mở khóa vẻ đẹp bí ẩn, ẩn chứa trong vật chất.

Trở thành một Kitô hữu là sự thừa nhận Thiên Chúa “hiện diện” trong cuộc sống của một người và trên thế giới, hoặc như sự đáp trả của một người đối với khoảnh khắc gặp gỡ  “Thiên Chúa hằng sống”. Đó là một cuộc sống tuyên xưng Đức Kitô, bằng lời nói và hành động, là Đấng Cứu độ trần gian, salvator mundi. Đó là giải thích về đức tin có trong một người, và ở trong mối quan hệ giao tiếp liên tục với truyền thống đức tin có nguồn gốc và bắt đầu từ Chúa Giêsu Kitô. Một Kitô hữu được mời gọi đến một mối quan hệ năng động với truyền thống đó, như được hiểu và áp dụng trong hiện tại, vì lý do rằng truyền thống đó là sự hoàn thành giao ước giữa Thiên Chúa và dân của Người.

Toàn bộ truyền thống Kitô giáo mà người ta tuyên xưng là trường tồn, chính xác vì, như Mouton đã nói, “sức mạnh thuyết phục tiềm tàng của chúng để khẳng định, nuôi dưỡng và duy trì sự sống – để tạo điều kiện cho những khả năng mới, khuyến khích và an ủi, mời gọi, chuyển động và thách thức người đón nhận chúng tưởng tượng và tưởng tượng lại – điều đó khiến chúng trở nên có thẩm quyền!”[xxiii]

Trái ngược với những gì một số người có thể tin, đức tin Kitô giáo không phải là một tôn giáo giao dịch hoặc mặc cả với Thiên Chúa về những gì có lợi nhất cho một người, bằng cách tin tưởng. Trên thực tế, người Kitô hữu tin và thực hành đức tin của họ đơn giản vì đôi khi chỉ để làm như vậy hoặc vì thừa nhận nhân tố Thiên Chúa là thước đo phức tạp của con người và thế giới xung quanh chúng ta. Đó là sự thừa nhận về Thiên Chúa trong cuộc sống của một người và trên thế giới. Nói đúng hơn là một sự phản ánh hấp dẫn và trải nghiệm cuộc sống giữa một thế giới lộn xộn. Nó làm cho Thiên Chúa “hữu hình” đối với thế giới con người. Vì vậy, được hiểu như vậy, truyền giáo trở thành một lời đề nghị và một lời mời chia sẻ cuộc sống của Đức Kitô, với Đức Kitô, và trong Đức Kitô (sử dụng cụm từ theo văn phong Phaolô). Truyền giáo là vị trí của dân Chúa ở giữa một dân tộc đang đau khổ và một dân tộc đang đấu tranh cho sự sống và giải phóng, những người đã ngồi xuống và khóc khi nhớ đến Giê-ru-sa-lem. Truyền giáo là một nhịp cầu nối từ tình trạng sợ hãi, chán nản đến một niềm hy vọng, tin tưởng và có một khải tượng về Thiên Chúa (Tv 137).

Theo quan điểm của tôi, không có điều nào trong số này làm cho Thiên Chúa trở thành thứ yếu hoặc bổ sung. Vẫn đúng rằng niềm tin Kitô giáo không phải là về Chúa hơn là về sự hiểu biết của con người về Chúa (đối với tôi, điều này không phù hợp với lời buộc tội vô thần rằng đức tin chỉ là sự phóng chiếu của sự bất an của một người lên một thực thể khác!). Thần học đối với tôi bắt đầu với con người. Điểm mấu chốt ở đây là một đời sống trung tín thực sự tự nó, là sự nhìn nhận những niềm vui và quà tặng của nhân loại chúng ta, và những niềm vui và quà tặng đó là do Thiên Chúa ban và thuộc về Thiên Chúa.

Làm người về bản chất là một quà tặng của Thiên Chúa. Nếu đúng như vậy, thì điều đó có nghĩa là niềm tin vào Thiên Chúa và Con của Ngài là Đức Giêsu Kitô là sự sống cho người kia, ý nghĩa của chúng trong việc làm cho một người hoàn toàn là con người, năng lượng phát sinh từ các mối quan hệ như vậy, và hiệu quả đạo đức của việc sống chung trong một cộng đoàn chia sẻ và yêu thương, như trong Shema Yisrael (Đnl 6,4–5), và được mở rộng bởi Chúa Giêsu trong Matthêu và Luca (Lc 10,27, Mt 22,37). Trong nhiệm cục thần linh, có thể cảm nhận được vũ điệu giữa tình yêu, công lý và lẽ phải, cũng như câu chuyện tình lãng mạn trong Thánh vịnh  85,10: “Tín nghĩa ân tình nay hội ngộ, hoà bình công lý đã giao duyên.”

Ý tưởng về Người khác này không chỉ là về sự nhận thức, sự công nhận, hoặc thậm chí là sự thừa nhận về Thiên Chúa. Nó cũng là về nhận ​​thức rằng, người khác là tha nhân của nhau, những người có nhu cầu và mong muốn. Đó là sự thừa nhận cộng đoàn như một đòn bẩy thiết yếu của sự tồn tại của con người. Đánh giá cao người khác trở thành bản chất của một xã hội đạo đức. Tuy nhiên, nhân loại này được hình thành bởi mối quan hệ của giao ước vĩnh cửu với Thiên Chúa, tìm kiếm và đáp lại tình yêu thương của Thiên Chúa, tin tưởng vào sự hiểu biết và với sự khiêm nhường rằng Thiên Chúa được tôn vinh trong con người. Trên thực tế, giáo lý Kitô giáo dạy về Thiên Chúa, Đấng đã trở thành con người trong tín lý về sự Nhập thể.

Làm thế nào để hiểu cách tiếp cận này với Covid-19? Vì là một Kitô hữu bị mắc trong khung cửi của cuộc khủng hoảng, không thể dò được ở mức độ lớn này, là phải hướng về Thiên Chúa, vâng, để có câu trả lời, nhưng đó cũng là điều mà con người hướng đến. Hướng về Thiên Chúa là cả việc xưng thú và sám hối, cũng như sự khẩn cầu. Chính nhờ quyền năng của Thiên Chúa, người tín hữu vừa hiểu biết vừa tìm kiếm sự khôn ngoan để tìm ra lời giải đáp (Tv 53). Chúa hiện diện trong tình huống khủng hoảng. Về phần mình, thần học Kitô giáo tìm cách hiểu và tìm ra ý nghĩa từ đại dịch. Không phải lúc nào chúng ta cũng biết nguồn gốc của tất cả mọi thứ. Nếu chúng ta đã làm vậy, thì sẽ không cần phải tò mò về môi trường vật chất của chúng ta. Nó giúp người ta hiểu rằng, không phải mọi thứ mà chúng ta trải qua ngày nay đều được biết đến hoặc có thể biết được. Chúng ta trở thành con người luôn luôn cởi mở với những kiến ​​thức và hiểu biết mới. Chính trong những bất ngờ của cuộc sống, sự hiểu biết về Thiên Chúa mang lại chất lượng và ý nghĩa. Học tập và khám phá là một hoạt động liên tục. Mặc dù nó có thể chỉ ra những hạn chế của con người và đòi hỏi một sự hiểu biết chín chắn và hợp lý hơn về Thiên Chúa, nhưng nó vẫn khuyến khích trách nhiệm của con người.

Tuy nhiên, thần học Kitô dạy rằng cuộc sống của con người không bao giờ là một hành động vô ích mà là một hành động có mục đích. Mục đích đó là thực hiện ý định của Thiên Chúa trong sự sáng tạo bởi vì, như Phaolô đã nói, “không một thử thách nào đã xảy ra cho anh em mà lại vượt quá sức loài người. Thiên Chúa là Đấng trung tín: Người sẽ không để anh em bị thử thách quá sức; nhưng khi để anh em bị thử thách, Người sẽ cho kết thúc tốt đẹp, để anh em có sức chịu đựng.”(1 Cr 10,13). Trở thành một Kitô hữu là tuân theo sự tin tưởng của Thiên Chúa.

Cuối cùng, thoát khỏi cái vạc mà đại dịch coronavirus mới gây ra, các Kitô hữu vẫn phải tìm thấy khả năng đối mặt với thực tế cuộc sống và cái chết của họ, tìm kiếm và tìm ý nghĩa cho cuộc sống của họ, an ủi, đau buồn và tán dương sự sống trọn vẹn (hay sự bấp bênh của nó), suy ngẫm về sự huyền nhiệm đang tồn tại, và cảm ơn Chúa về khoa học, sự chăm sóc của con người và sự đoàn kết của con người. Việc tìm kiếm ý nghĩa không bao giờ đạt đến kết quả cuối cùng, cũng như không bị giới hạn trong những giai đoạn kinh nghiệm nhất định của con người. Ý nghĩa và sự giải thích hình thành phẩm chất của con người.

6. Trong Giáo hội: một số gợi ý thực hành

Cv 2,44–47 có lẽ là văn bản bằng chứng về việc hình thành Giáo hội Kitô từ thời nguyên thủy. Giáo hội tồn tại bởi vì những người nam và người nữ đã đáp trả biến cố Đức Kitô, gắn kết với nhau trong một cuộc sống chung và chia sẻ, cùng nhau cầu nguyện, khích lệ nhau, cùng nhau bẻ bánh và không ngừng ngợi khen Thiên Chúa. Hiệu quả của điều đó là thế giới chú ý đến, và nhiều hơn nữa con số được thêm vào khi họ được Thần Khí của Đức Kitô lay động. Nói cách khác, Giáo hội vừa là tông truyền, vừa là truyền giáo, được kêu gọi để phục vụ, và bằng cuộc sống và chứng tá của mình, ​​Giáo hội là một biểu tượng và một tác nhân của lời mời gọi của Thiên Chúa đối với những người khác, để trở thành một phần của cộng đoàn của ơn cứu độ. Bằng cách làm như vậy, Giáo hội vừa ở trong thế giới vừa lưu tâm đến chính mình, nhưng nó cũng vượt qua thế giới đó và kêu gọi một cuộc sống siêu việt. Trở thành Giáo hội là chọn một cách sống. Mối quan hệ không rõ ràng này với thế giới thường được kiểm nghiệm nghiêm ngặt – và điều đó nên xảy ra. Nó được thử nghiệm bởi vì nó không bao giờ được hiểu rõ. Nó cũng được thử nghiệm bởi vì nó đã khơi gợi sự hoài nghi và thậm chí là thù địch.

Ủy ban Quốc tế Công giáo – Anh giáo (ARCIC) trong khoảng bốn mươi năm đã xác định bản chất của thần học Anh giáo, đặc biệt là trong mối quan hệ với Giáo hội Công giáo La Mã, hoặc như một phương tiện thúc đẩy và cổ vũ đối thoại giữa hai giáo hội. Tôi tin chắc rằng trong quá trình này, một số luận điểm tuyệt vời của thần học Anh giáo đã ra đời từ quá trình này. Trọng tâm của thần học đó về Giáo hội là ý tưởng về Giáo hội là sự hiệp thông (hay koinonia). Giáo hội là một cộng đoàn gồm những người được kêu gọi và hiện hữu để thờ phượng Thiên Chúa và thế giới với tư cách là những người chuyển cầu cho sự hiệp thông giữa Thiên Chúa và loài người. Ở mức độ đó, nó cũng là một cộng đoàn của sự hòa giải. Ý tưởng về cộng đoàn là Ba Ngôi, vì nó rút ra từ sự hiệp thông năng động giữa ba ngôi vị tạo thành Thiên Chúa của Mặc khải, Đấng truyền thông lẫn nhau để hiệp nhất với nhau. Báo cáo diễn đạt theo cách này:

Giáo hội với tư cách là koinonia (thông hiệp) đòi hỏi sự thể hiện rõ ràng bởi vì nó được ý định là “bí tích” trong công việc cứu rỗi của Thiên Chúa. Bí tích vừa là dấu chỉ vừa là công cụ. Koinonia là một dấu hiệu cho thấy mục đích của Thiên Chúa trong Đức Kitô đang được thực hiện trên thế gian bởi ân sủng. Giáo hội cũng là một công cụ để hoàn thành mục đích này, vì nó công bố chân lý của Tin Mừng và làm chứng cho nó bằng đời sống của nó, nhờ đó đi sâu hơn vào mầu nhiệm Nước Trời.[xxiv]

Chính thần học này của Giáo hội đã bị thử thách nghiêm trọng trong các đợt phong tỏa vì coronavirus. Điều đó có nghĩa là (1) Giáo hội phải giao cho các nhà chức trách thế tục quyết định làm thế nào là tốt nhất cho Giáo hội vào những thời điểm khó khăn trong đời sống quốc gia; (2) Giáo hội phải suy nghĩ lại về ý tưởng koinonia và nói thứ ngôn ngữ kỳ lạ của một giáo hội ảo (trực tuyến) trong thời đại công nghệ hiện đại; (3) các nhiệm vụ của Giáo hội với tư cách là cộng đoàn hữu hình bằng cách cầu nguyện và thờ phượng cùng nhau, các bí tích cũng như sứ vụ và truyền giáo, giờ đây phải được diễn đạt khác đi; và (4) cuối cùng, vào lúc cấp thiết nhất, Giáo hội có thể vắng mặt trong cuộc sống của mọi người để chia sẻ với họ tình yêu của Chúa Kitô trong việc chăm sóc và tư vấn mục vụ.

Tuy nhiên, sự thật là chúng ta đã trải nghiệm công nghệ hiện đại đó, mặc dù nó có thể thuận tiện cho một số người, nhưng nó lại là một ngăn cách cho những người khác. Người nghèo và có thể cả người già, không thể hoặc khó tiếp với công nghệ. Công nghệ về bản chất của nó là phi nhân vị. Nó ngăn cách một con người với một con người đang bị tác động bởi một con người khác thông qua nhân vị – nhân vị trực tiếp và không qua trung gian. Tuy nhiên, công nghệ vẫn phổ biến và ngày càng có sẵn và giá cả phải chăng như một phương tiện giao tiếp. Do đó, không thể tránh khỏi việc công nghệ có thể là một trong nhiều quà tặng của Thiên Chúa để ca ngợi và cảm tạ, đồng thời giảm bớt khoảng cách phân chia giữa con người và khoảng cách.

Chúng ta hãy đối mặt với nó, công nghệ đã xác định lại ý tưởng về cộng đoàn mà Giáo hội được thành lập và định hình. Do đó, chúng tôi kết luận rằng công nghệ nên hoạt động tốt nhất như một công cụ khẩn cấp, thay thế hoặc bổ sung có sẵn cho Giáo hội trong thời kỳ khó khăn giống như những gì giáo hội phải làm trong các cuộc đàn áp, hoặc trong thời chiến. Nó không nên là phương tiện để làm giảm giá trị cộng đoàn ở cấp độ con người. Điều đó có nghĩa là công nghệ không thể là phương tiện thống trị để trở thành Giáo hội. Công nghệ phải là một phần của phương tiện có sẵn cho Giáo hội để trở thành một công cụ hữu hiệu cho việc làm chứng của Giáo hội trên thế giới.

Sự thờ phượng và các bí tích cũng bị ảnh hưởng bởi những cách sống mới đã được áp đặt bằng cách phải sống với các điều kiện của coronavirus. Giáo hội là sự thể hiện hữu hình của sự hiệp nhất và cộng đoàn, cũng như sự hiện diện hòa giải bên trong và bên ngoài cộng đoàn đó. Thờ phượng là thứ gắn chặt đời sống Kitô hữu vào sự hiệp nhất. Công nghệ đã là một phương tiện tuyệt vời để thu hẹp khoảng cách giữa mọi người, và do đó dẫn đến sự sụp đổ của vị trí hoặc nơi chốn và sự kiện. Tuy nhiên, thờ phượng cũng là sự ở bên nhau, chia sẻ, nắm tay, cử chỉ và nét mặt, giọng nói và tiếng cười, hoặc nụ cười.[xxv] Nói cách khác, tất cả các giác quan đều được tham gia đầy đủ vào hành động thờ phượng.

Các bí tích có lẽ là thách thức nhất trong thời kỳ mới này. Làm thế nào ý tưởng về một bí tích như một dấu chỉ bên ngoài và hữu hình của một ân sủng bên trong và vô hình, hoạt động như thế nào? Theo định nghĩa, các yếu tố của bí tích là những thứ hữu hình, vật chất được biến đổi (trong trường hợp thần học về Bí tích Thánh Thể, biến đổi bản thể) thành phương tiện của ân sủng. Dấu chỉ có thể nhìn thấy và hữu hình hoặc vật chất. Nó được truyền đi bằng sự chuyển giao, chẳng hạn như việc đặt tay, hoặc theo lời của thánh Phaolô với những cử chỉ như “bắt tay để tỏ dấu hiệp thông” (Gl 2: 9), nước rửa tội, bẻ bánh và chia sẻ một chén. Chúng tôi tin rằng chính nhờ sự kết hợp giữa lời cầu nguyện và vật chất mà các bí tích trở nên hữu hiệu. Tôi nghi ngờ rằng bí tích hoạt động bằng phương tiện ảo. Nó phải được thực sự tiếp chạm và cầu nguyện. Đối với tôi, không có ý nghĩa gì khi có cái được gọi là “một bí tích ảo”. Điều đó là không thể.

Tôi đặt những vấn đề này một cách rõ ràng hết mức có thể bởi vì tôi không thoải mái với những giải pháp quá dễ dàng cho những vấn đề thần học khó, hoặc đi tắt đón đầu những vấn đề thần học khó hơn, ngay cả khi điều đó có nghĩa là chúng ta cần phải suy nghĩ lại những mệnh đề thần học của mình. Chúng ta không nên can đảm và vượt qua ranh giới của khả năng sao? Nói cách khác, chúng ta có đang trên đường trở thành một giáo hội không bí tích không? Chúng ta có tất nhiên để thiêng liêng hóa sự Nhập thể, Thiên Chúa đã trở thành con người và cư ngụ giữa chúng ta như trong một Nhà tạm không? Tất nhiên, người ta cho rằng tương giao xã hội dưới nhiều hình thức khác nhau sẽ được tiếp tục lại trong thời gian thích hợp. Tuy nhiên, sự thờ phượng sẽ phải khác đi bởi vì sự đáng sợ của vi-rút vẫn còn ở bên chúng ta: xa cách về thể chất và xã hội, thờ phượng mà không có âm nhạc, hoặc vũ điệu trong sự cô lập! Mọi thứ đều bị tổn hại. Nhưng đó chỉ là một giai đoạn trôi qua.

Elna Mouton thu hút sự chú ý đến thực tế là trong thời hậu hiện đại, bản chất của quyền lực đã trở nên mỏng hơn và rất có thể đang bị thử thách.[xxvi] Một lần nữa, và một lần nữa, những người có đức tin thể hiện bản thân bằng ngôn ngữ và hành động quyết đoán hơn, đôi khi theo chủ nghĩa cá nhân hơn là cộng đoàn hoặc tập thể, và trong thời đại thông tin, họ có nhiều nguồn kiến ​​thức và thẩm quyền khác nhau và họ có những kỳ vọng cao. Tác vụ, do đó, đang trải qua sự thay đổi. Kiến thức được tranh cãi và sự thật được tương đối hóa. Quyền hạn của linh mục không còn có thể được coi là đương nhiên. Đôi khi sự thật phải được thương lượng, quyền lực bị phân tán. Trong một môi trường như vậy, lãnh đạo vừa phải linh hoạt, vừa phải cởi mở để học hỏi và dễ tiếp thu những ý tưởng mới. Chưa hết, lãnh đạo phải là nguồn của truyền thống và thẩm quyền không được khuất phục trước mọi ý thích và sở thích.

Cũng có cảm giác rằng trong thời đại hiện đại, con người đang tìm kiếm sự chắc chắn và những nhân vật có thẩm quyền, nhưng câu hỏi tìm kiếm sự soi sáng và hướng dẫn này không bao giờ được lạm dụng hoặc coi thường. Virus corona đã đánh bật sự ngụy tạo của con người. Mục sư và linh mục chiếm một mối quan hệ biện chứng không thoải mái với hệ thống hỗ trợ lẫn nhau mà nhà lãnh đạo yêu cầu. Cảm giác tự tin của họ, sống với nỗi sợ hãi và không chắc chắn, học cách yêu thương và tin tưởng thực sự, tất cả đều cần được phục hồi. Tất cả điều này cho thấy rằng thừa tác vụ hậu coronavirus phải mang những ý nghĩa mới. Nó có nghĩa là mang lại hiệu quả cho việc giảng dạy cho cả đoàn chiên và chủ chiên cũng như việc thực hành lãnh đạo thấu cảm. Đồng thời, trong hoàn cảnh hoàn toàn tan vỡ, cần có sự quan tâm thực sự của dân chúa, cùng nhau làm việc để gắn kết những tâm hồn tan nát (Lc 4,18).

Các đại dịch thường xuyên thành công nhờ sự hồi sinh tinh thần. Không nghi ngờ gì nữa, coronavirus và sự phong tỏa nhất định sẽ tạo ra một mối quan hệ và khao khát Chúa thoát khỏi sự cô lập trong những điều kiện sợ hãi và kinh ngạc. Sẽ có sự tìm kiếm trung tâm thiêng liêng của đời sống con người và khao khát được trấn an như trong Thánh vịnh  42,2–3, nơi linh hồn than thở:

“Như nai rừng mong mỏi tìm về suối nước trong,

hồn con cũng trông mong được gần Ngài, lạy Chúa.

 Linh hồn con khao khát Chúa Trời, là Chúa Trời hằng sống.

Bao giờ con được đến vào bệ kiến Tôn Nhan?

Châu lệ là cơm bánh đêm ngày, khi thiên hạ thường ngày cứ hỏi:

“Này Thiên Chúa ngươi đâu?”

Artur Weiser trong bài bình luận về thánh vịnh gợi ý rằng sự khao khát Chúa lúc này cũng giống như sức mạnh duy trì một người vượt qua đau khổ và khó khăn để mang lại niềm an ủi và hy vọng.[xxvii] Weiser nói, khao khát Chúa không phải là về những gì một người sẽ nhận được từ Chúa, mà là về bản thể, về bản chất, của Chúa. Weiser kết thúc phần bình luận của mình về Thánh vịnh  43, với những từ có thể vang vọng trong tâm trí của giáo hội vào thời điểm này:

Sẽ không có tôn giáo nào có thể miễn trừ các nghi lễ, nơi mà từ đó con người liên tục tạo ra sức mạnh mới cho cuộc đấu tranh giành sự tồn tại của mình, thông qua sự hiệp thông với Thiên Chúa và tương giao với các tín hữu.[xxviii]

Trái ngược với những gì nhiều người trong Giáo hội lo sợ vào thời điểm này, niềm tin của tôi là những gì chúng ta sẽ trải qua với tư cách là Giáo hội và quốc gia do sự tàn phá của Covid-19, là một đời sống thiêng liêng sâu sắc và lời kêu gọi một Giáo hội phục vụ trong cuộc sống. Điều đó không quá khó hiểu bởi cái chết luôn rình rập mọi nhà, thường là cô lập và không có sự quan tâm, hỗ trợ của gia đình, hàng xóm, bạn bè; rằng các trường hợp bất thường của Covid-19 đã được hạn chế để tang vào thời điểm các sự kiện bệnh tật và cái chết đã bị hạn chế. Nhiều người sẽ mất đi những người thân yêu của họ; nhiều mái ấm sẽ có trẻ mồ côi và người già cần được chăm sóc. Tất nhiên, sự thương tiếc cũng sẽ dành cho những điều trong cuộc sống mà mọi người sẽ mất đi, ví dụ như công ăn việc làm, doanh nghiệp sụp đổ, ly hôn và mất bạn bè. Sự tái thiết xã hội của xã hội sẽ đòi hỏi tất cả các nguồn lực sẵn có cho quốc gia này. Giáo hội phải cân bằng nhiệm vụ.

Do đó, vào thời điểm hậu covid-19, con người sẽ nắm bắt được một mỏ neo của nguồn dinh dưỡng tinh thần – tìm kiếm ý nghĩa giữa hư không và không chắc chắn, tìm kiếm Chúa, vươn tới một chỗ đứng vững chắc nơi trái đất đang chuyển động, tìm kiếm để khám phá và để hiểu Chúa là ai trong cuộc đời họ. Cán cân không giới hạn của con người đau khổ, đổ vỡ, tổn thương, đau đớn nhất định thu hút những người nam nữ có đức tin để tìm kiếm và tìm kiếm ý nghĩa giữa sự hư không bao phủ họ. Sự kinh hoàng hoàn toàn của sự xa sút của con người sẽ không bao giờ được thấu hiểu đầy đủ. Chính những lúc như thế, người ta sẽ bị cuốn hút vào đức tin của họ.

Những lúc như thế này, Giáo hội phải hiện diện để trở thành lá chắn và mỏ neo; và kêu gọi những người nam nữ tham gia vào đời sống cầu nguyện, thờ phượng, các bí tích và một biểu tượng hoặc nhân chứng về tình yêu của Thiên Chúa dành cho thế giới. Giáo hội phải ở đó để kêu gọi các tín hữu cầu nguyện và tin tưởng vào Thiên Chúa yêu thương. Vì lý do đó, cuộc sống bên ngoài Covid-19 phải được lên kế hoạch cẩn thận và tình trạng cảm xúc của mọi người phải được quan tâm. Đối với tôi, dường như các bí tích như giải tội, xức dầu cho người bệnh, tư vấn cũng như bí tích Thánh Thể, nhất định phải có một biện pháp lớn hơn trong mục vụ.

Điều này cho thấy rằng giá trị biểu tượng của Giáo hội là ca ngợi và thờ phượng, và vị thế của chức linh mục phải được duy trì. Tác vụ linh mục sẽ có nhu cầu lớn hơn trong những năm tới. Cũng có thể xảy ra trường hợp các thừa tác viên và linh mục của Giáo hội sẽ cần một sự huấn luyện và chuẩn bị đầy tham gia mới cho thời gian phía trước. Trên tất cả, Giáo hội phải sừng sững như một biểu tượng của sự kiên cường và sự hiện diện của Thiên Chúa, cũng như trái tim của cộng đoàn khao khát được yêu thương và chăm sóc. Có thể dễ dàng đoán trước rằng sẽ có một sự tuôn đổ tình yêu thương của Thiên Chúa khi tạ ơn và trong lời cầu nguyện để được cứu rỗi. Điều đó sẽ đòi hỏi các nguồn lực phi thường cho thừa tác vụ. Những nam nữ trong đời sống thánh hiến cần được đào tạo để dạy dỗ, chăm sóc và phục vụ như một hướng dẫn đạo đức cho một cộng đoàn đang bối rối.

7. Giáo hội với tư cách là một cộng đoàn đạo đức

“Lời kêu gọi làm môn đệ” của Arusha phù hợp ở đây.[xxix] Đây là tuyên bố cuối cùng của Hội nghị của Hội đồng Giáo hội Thế giới về Truyền giáo và rao giảng Tin Mừng, “Chuyển động trong Thần Khí: Được kêu gọi để biến đổi tư cách môn đệ”, được tổ chức tại Tanzania từ ngày 8 đến ngày 13 tháng 3 năm 2018. Người ta đưa ra một tuyên bố thuyết phục rằng các Kitô hữu được kêu gọi trở thành môn đệ trung thành, những người bước theo chân Đức Kitô, những người khám phá ra lẽ thật về Đức Kitô và thế giới. Nó nói một cách mạnh mẽ rằng “và chúng tôi đã phái anh Ti-mô-thê, người anh em của chúng tôi và cộng sự viên của Thiên Chúa trong việc loan báo Tin Mừng Đức Ki-tô; anh đến để làm cho anh em được vững mạnh, và khích lệ đức tin của anh em, khiến không ai bị nao núng vì các nỗi gian truân ấy” (1 Tx 3,2). Cuốn sách tiếp tục nói rằng:

Hành trình của người môn đệ này dẫn chúng ta đến việc chia sẻ và sống tình yêu thương của Thiên Chúa, trong Chúa Giêsu Kitô bằng cách tìm kiếm công lý và hòa bình theo những cách khác với thế gian (Ga 14,27). Vì vậy, chúng ta đang đáp lại lời kêu gọi của Chúa Giêsu để theo Ngài từ ngoại biên của thế giới.

Giáo hội với tư cách là một cộng đoàn đang biến đổi và hòa giải, trong cuộc sống của mình, Giáo hội tìm cách biểu lộ sự cứu rỗi của thế gian và sự tôn vinh Thiên Chúa Cha trong cuộc sống và sứ vụ của mình. Lưu ý rằng các Kitô hữu và thế giới trong xã hội đã không tuân theo các điều răn của Thiên Chúa yêu thương, Giáo hội không đồng lõa trong thất bại của xã hội tuân theo trật tự đạo đức mà Giáo hội làm chứng. Là gương mẫu đạo đức của Đức Kitô trong thế giới, Giáo hội cũng đóng vai trò là tác nhân hòa giải giữa Thiên Chúa và xã hội, nhưng hơn thế nữa, bắt nguồn từ thế gian, Giáo hội cũng tìm cách lôi kéo tất cả mọi người trung thành đến với tình yêu siêu việt là Thiên Chúa.

Trật tự luân lý đó là trật tự tuôn đổ từ đời sống của Đức Kitô như một nạn nhân và hy tế cho công lý và hòa bình trên thế giới. Ở mức độ đó, đó là một bí tích tuôn đổ ân sủng của Thiên Chúa. Đó là trách nhiệm mà chúng ta cố gắng đề cao với tư cách là Giáo hội. Thừa nhận rằng Covid-19 đã làm trầm trọng thêm sự tan vỡ của thế giới, khiến người nam, người nữ sống xa nhau và trong các mối quan hệ nghi ngờ lẫn nhau, Giáo hội phải nhận ra rằng tất cả đều không tốt – và sự không khỏe mạnh đó trước hết ảnh hưởng đến Giáo hội cũng như nó đã tàn phá thế giới. Theo nghĩa đó, Covid-19 có thể là một cơ hội và một cơ hội để hòa giải và khôi phục các mối quan hệ đã mất. Có đáng để suy ngẫm về kiểu Giáo hội sẽ tự hình thành sau Covid-19?

Vậy thì Giáo hội sẽ như thế nào trong một bối cảnh xã hội như vậy? Có lẽ hình ảnh của một cây cầu có thể là tương ứng. Một cây cầu cung cấp phương tiện chuyển giao từ trạng thái hiện tại sang trạng thái khác, một cách an toàn. Nhưng để cây cầu phục vụ được mục đích của nó, nó phải được bắt nguồn từ sự tin tưởng vững chắc về điều mà nó sẽ giữ vững và giữ nó ở đúng vị trí. Nếu không có niềm tin vững chắc, cây cầu sẽ không phục vụ được mục đích của nó. Cây cầu cũng hướng đến việc vươn ra ngoài chính nó và cung cấp một dịch vụ không chỉ là chính nó. Chính vì lẽ đó, cây cầu góp phần đưa các tín hữu đến gần Chúa hơn. Là một phẩm chất đạo đức, làm người là đảm nhận trách nhiệm và hiểu các hoạt động của cơ quan của con người. Với tư cách là tác nhân của Thiên Chúa, nhân loại liên tục là một phần của quá trình sinh ra và hoàn thiện của công trình sáng tạo.

Nếu đúng như vậy thì các lựa chọn được thực hiện theo cách để thực hiện các hành động của Thiên Chúa. Trên thực tế, nhân tố này của con người có thể được quan sát thấy trong công việc của các nhà khoa học và nhà nghiên cứu, bằng kỹ năng và chuyên môn của khoa học, tìm kiếm một loại vắc-xin mang lại sức khỏe cho những người có thể sắp chết do lây nhiễm. Tương tự như vậy, sự hiểu biết này về Thiên Chúa và con người cũng giải thích tại sao tư tưởng Kitô giáo có thể tố cáo cái ác và bất công, vận động cho một thế giới chính trực và công bằng, coi trọng cuộc sống con người và phẩm giá con người, và kêu gọi các cơ quan bền vững hơn của con người sống bên cạnh bản chất con người. đôi bên cùng có lợi. Ngoài đạo lý của tình yêu và hòa bình với công lý, đòi hỏi phải có sự phân phối của cải một cách ngay thẳng và công bằng và việc tìm kiếm các giải pháp lâu dài và khả thi cho tình trạng khó khăn của con người là điều bắt buộc.

Đức cha Rowan Williams, nguyên Tổng Giám mục Canterbury, phát biểu trước Thượng hội đồng Giám mục tại Vatican, Roma, vào tháng 10 năm 2012, giải thích rằng khuôn mặt con người mà những người nam nữ có đức tin thể hiện với thế giới, không chỉ được đánh dấu bằng đau đớn và khổ sở. Điều đó có thể đúng, nhưng cũng có thể là sự thật thể hiện tình yêu và sự công bằng của Thiên Chúa, trái tim quan tâm của Đức Kitô, và quyền năng của Thánh Thần để chúc lành và tôn vinh. Vì vậy, trong tất cả những gì chúng ta làm với tư cách là Giáo hội, chúng ta được nhắc nhở luôn luôn lưu tâm rằng không chỉ là cái nhìn một chiều về Thiên Chúa mà chúng ta thể hiện trong cái nhìn đầy đủ về thế giới, mà là trong chúng ta Đức Kitô đang đến, thì được biết đến và Thiên Chúa đã mặc khải cho thế giới.

8. Chăm sóc Mục vụ và Covid-19

Cuối cùng, Covid-19 cuối cùng không bao giờ chỉ nói về người bị ảnh hưởng hoặc chết cô lập tại một thời điểm. Đó là về cộng đồng và gia đình, về ước mơ và khát vọng. Trên thực tế, nó cũng nói về những hy vọng đã mất và tương lai bị ô nhiễm hoặc tan vỡ. Nó là về việc hiểu các yếu tố xã hội và tâm lý dẫn đến một xã hội tan vỡ, hoặc sức khỏe kém, hoặc bệnh tật trong cá nhân hoặc cộng đồng, nguồn gốc và nguyên nhân của đau đớn và khổ sở, nhưng cuối cùng là truyền cho bản chất con người niềm hy vọng và chiến thắng cuộc sống. Đời sống đức tin cũng là một sự tôn vinh cuộc sống, để tạ ơn về những gì đã đạt được, về những niềm vui trong cuộc sống của con người và những sức mạnh để đáp ứng những thách thức mà cuộc sống trọn vẹn đặt ra. Công việc quan tâm, bảo đảm và hy vọng là một nhiệm vụ liên tục đối với những ai hiểu được tính năng động của cộng đoàn được hình thành và định hình bởi một cộng đoàn vị tha.

Sau cùng, hệ thống Covid-19 phải được đưa ra, các gia đình phải tiếp tục sống một cuộc sống lành mạnh, những người thân yêu phải được tưởng nhớ và được nhân tính, và cộng đồng đã bị phá vỡ phải được hình thành và tái hình thành. Quan trọng hơn, những gia đình tan vỡ phải được chăm sóc, những đứa trẻ mồ côi phải được chăm sóc, nuôi dưỡng. Trên hết, những giá trị, văn hóa, những câu chuyện của cuộc sống phải được kể lại, bảo vệ và duy trì vì lợi ích của hậu thế. Trong một xã hội có thể đã mất đi cả một thế hệ người cao tuổi mà việc truyền tải trí tuệ, văn hóa, ngôn ngữ và các giá trị chung cho thế hệ trẻ là một mất mát lớn không gì có thể lấy lại được. Các cộng đồng tôn giáo được hình thành như trong các nhà thờ, đền thờ Hồi giáo, giáo đường Do Thái, đền thờ, hoặc trong các nghi lễ trong các hệ thống tín ngưỡng truyền thống của châu Phi, hoặc thậm chí cả những tín đồ cá nhân, chẳng hạn, phải trở nên quan trọng trong việc duy trì giá trị của cuộc sống con người vượt qua cái chết.

9. Kết luận

Trong phạm vi như Covid-19 được che đậy trong bí ẩn, trong sự thiếu hiểu biết và không thể phủ nhận (như chúng ta đã thấy với các nhà lãnh đạo của một số quốc gia), chúng ta nên nhớ rằng đối với nhiều người, nhiều gia đình và nhiều xã hội, nó không mang lại gì ngoài sự tuyệt vọng, đau khổ, và đau đớn. Tuy nhiên, đối với thế giới khoa học, nó sẽ mang lại những khám phá mới, một số sẽ giành được giải Nobel, và các quốc gia sẽ đắm chìm trong vinh quang của thành công, nơi tất cả đã mất. Ngay cả khi chúng ta có tất cả sự tin tưởng nơi Đức Kitô của Sự Sống, nhân loại vẫn phải sống với thực tại mà chúng ta không biết, và thay vào đó, tìm kiếm sự mặc khải trong ý định của Thiên Chúa. Vì vậy, chúng ta chỉ có thể nói rằng chúng ta đã đạt đến một giai đoạn trong cuộc hành trình của cuộc đời và bị ràng buộc vào một cuộc khám phá liên tục về Chúa. “Thiên Chúa là ai?” là một câu hỏi làm bận tâm các học giả và những người nam nữ có đức tin vào những lúc như thế này.

Nói cách khác: chúng ta có thể nói về Chúa trước hay sau coronavirus? Thiên Chúa có trường tồn, không đổi và không thể thay đổi hay không? Chắc chắn, Chúa sẽ ngạc nhiên và xúc động trước tất cả những đau khổ, và Người muốn tiếp cận theo những cách mới để trang bị cho nhân loại trước những thách đố mà chúng ta phải đối mặt trong một thế giới đầy bất trắc. Do đó, có thể biện minh rằng nhiều người có thể tin chắc rằng, Thiên Chúa của họ đang bị ẩn giấu trong những vết thương đau đớn và trong cuộc đấu tranh để thở; trong sự quan tâm yêu thương của gia đình, bạn bè; trong nỗi đau, họ chia sẻ với những người đau khổ, trong tay nghề của các bác sĩ và sự chăm sóc của y tá. Chúa được tìm thấy trong các nguồn lực sẵn có để đáp ứng thách thức của Covid-19 trong việc lan rộng các bệnh viện dã chiến cấp cứu; nhưng trên hết, trong lòng quảng đại của người lân cận để làm những gì người ta có thể làm để quảng đại giúp đỡ những ai đau khổ nhận biết Chúa.

Có lẽ điều ẩn chứa lớn nhất trong những gì chúng ta học về Chúa và về bản chất con người là chúng ta không chỉ gắn bó chặt chẽ với nhau mà còn với Chúa. Điều đó xuất phát từ đạo đức trách nhiệm mà bản chất con người nhận biết và hành động có trách nhiệm, học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ, và chỉ tìm kiếm thứ duy nhất để duy trì cuộc sống của con người. Bản chất con người không còn đủ khả năng để chấp nhận sự sùng bái vô trách nhiệm đã đánh dấu các thế hệ trước. Đối với tôi, điều đó được thể hiện rõ nhất qua ý tưởng của thánh Phaolô về “phần còn lại” được tìm thấy trong Rôma 11,5–6: “Ngày nay cũng vậy, còn sót lại một số người được tuyển chọn nhờ ân sủng của Thiên Chúa. Nhưng nếu được chọn nhờ ân sủng, thì không phải là do việc làm, chẳng vậy ân sủng không còn là ân sủng nữa.”

Nhưng thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta về sự mong manh của cuộc sống con người và trách nhiệm của những người được giao phó “kho tàng” trong việc truyền đạt Phúc âm cho thế giới. Phaolô viết: “Nhưng kho tàng ấy, chúng tôi lại chứa đựng trong những bình sành, để chứng tỏ quyền năng phi thường phát xuất từ Thiên Chúa, chứ không phải từ chúng tôi” (2 Cr 4,7). Qua đó chúng ta được nhắc nhở về tính toàn vẹn của các chức năng của Thiên Chúa. Không có câu trả lời dễ dàng. Phải chăng Thiên Chúa mà chúng ta đang tìm kiếm là Đấng ban cho chúng ta trí thông minh và giải pháp để tái cấu trúc đời sống kinh tế và xã hội của chúng ta, cũng đảm bảo rằng sự bất bình đẳng và bất công sẽ không bao giờ khiến những người khác không thể tận hưởng cuộc sống như vậy, để sống sót trước sự tấn công của virus Covid-19.

Các cuộc khủng hoảng toàn cầu diễn ra theo chu kỳ và ở nhiều quy mô khác nhau. Theo một nghĩa nào đó, lịch sử lặp lại chính nó. Nhưng quan trọng hơn, những bài học mà chúng ta đã học được là gì để chúng ta tiến tới sự khôn ngoan trong tương lai. Có thể trong trường hợp này, nhân loại sẽ học cách tuân thủ đạo đức của công bằng sinh thái, như Đức Thánh Cha Phanxicô đã dạy, và trong thế giới mà chúng ta có thể nhận ra rằng sức mạnh đạo đức là tốt nhất khi nó được chia sẻ và các nguồn lực của thế giới được hưởng bởi tất cả mọi người, và rằng các cơ hội trong cuộc sống được tận hưởng tốt nhất khi tất cả được chia sẻ một cách công bằng.

Lm Phêrô Phạm Minh Triều, CM chuyển ngữ từ https://brill.com/view/journals/r


[i] Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng đã nghỉ hưu: Đại học Nam Phi; Giáo sư danh dự Luật: Đại học Nam Phi;  Giáo sư danh dự: Khoa Triết học, Trung tâm Đạo đức Lãnh đạo Allan Grey, Đại học Rhodes; Giáo sư danh dự, Nghiên cứu phê bình trong chuyển đổi giáo dục đại học, Đại học Nelson Mandela Metropolitan; Ủy viên và Phó Chủ tịch: Viện Hàn lâm Khoa học Nam Phi; Cố vấn / Cố vấn: Thabo Mbeki Foundation. Tác giả mong muốn ghi nhận mối quan hệ hợp tác với Rt. Revd. Luke Lungile Pato, Giám mục Namibia, trong quá trình phát triển và định hình bài tiểu luận này. Tuy nhiên, với tư cách là tác giả, tôi chịu trách nhiệm về những ý tưởng được phản ánh trong tác phẩm này.

[ii]  xem Tiyo Soga Lecture, Lizalis’idinga Lakho and the Legacy of Tiyo Soga, hosted by the University of Fort Hare, East London Campus, 7 December 2010.

[iii] Đức Thánh cha Phanxicô, Thông điệp môi sinh Laudato Si chăm sóc ngôi nhà chung, 24 May 2015, http://www.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/encyclicals/documents/papa-francesco_20150524_enciclica-laudato-si_en.pdf.

[iv] Đức Thánh cha Phanxicô, Thông điệp Laudato Si´, số 57.

[v] xem United Nations Framework Convention on Climate Change (cam kết hành động của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu), Global Climate Action Agenda (2018).

[vi] Milton Friedman, Capitalism and Freedom (Chicago, IL; London: University of Chicago Press, 1982), xiv.

[vii] As at 19 November 2020. These numbers are constantly changing, with upsurges in infections in the United States of America and across Europe. The international figures from https://www.worldometers.info/coronavirus/.

[viii] Xem Johns Hopkins University Coronavirus Resources Center, COVID-19 Dashboard, https://coronavirus.jhu.edu/map.html (on 20 November 2020).

[ix] Department of Health, Republic of South Africa, Covid-19 Online Resource and News Portal, https://sacoronavirus.co.za/.

[x] Adam Liptak, “Supreme Court, in 5–4 Decision, Rejects Church’s Challenge to Shutdown Order,” New York Times, 15 June 2020, https://www.nytimes.com/2020/05/30/us/supreme-court-churches-coronavirus.html.

[xi] Ủy ban Thường vụ về Y tế, Viện Hàn lâm Khoa học Nam Phi (ASSAf), đưa ra lời khuyên như sau:

“Cho đến khi chúng ta có vắc-xin hoặc thuốc chữa bệnh, COVID-19 có thể ở trong chúng ta một thời gian. Các nguồn tài nguyên hữu hạn không thể chỉ chuyển hướng cho đại dịch. Việc thiết lập mức độ ưu tiên cẩn thận, có tính đến chi phí và lợi ích của các dịch vụ và can thiệp y tế cơ bản là rất quan trọng đối với sự thành công và bền vững của các lợi ích sức khỏe cộng đồng trong những thập kỷ qua, đồng thời giải quyết đại dịch COVID-19.

Ngoài ra còn có nhu cầu cấp thiết về việc ra quyết định minh bạch và rõ ràng có tính đến những mất mát và lợi ích của việc chuyển dịch các nguồn lực, đồng thời thúc đẩy sự công bằng trong phân phối chi tiêu cho y tế và các kết quả tiếp theo.

Khi xây dựng hướng dẫn cho hệ thống y tế và cân nhắc các lựa chọn khác nhau, các nhà hoạch định chính sách phải xem xét các tác động tiềm tàng của COVID-19 đối với gánh nặng bệnh tật phức tạp của Nam Phi. Chúng ta cần đảm bảo tính liên tục của các dịch vụ nâng cao sức khỏe, phòng chống dịch bệnh và điều trị để ngăn chặn tử vong vượt mức do bốn tình trạng hàng đầu và ngăn chặn sự gia tăng tỷ lệ mắc bệnh trong và sau đại dịch COVID-19. Ngay cả khi các nguồn lực tại các cơ sở y tế không tập trung vào COVID-19, tác động kinh tế của đại dịch, chẳng hạn như tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, có khả năng làm xói mòn khả năng chi tiêu của những người không còn đủ khả năng chi trả chi phí vận chuyển của họ đến phòng khám” (phát hành vào ngày 3 tháng 7 năm 2020), Ủy ban Thường trực ASSAf về Y tế,“ Tuyên bố COVID-19: Chi phí không lường trước của COVID-19 đối với Gánh nặng bệnh tật cho dân chúng  Nam Phi, ”S Afr J Sci 116, no. 7/8 (năm 2020); art # sta0321, 2 trang, https://doi.org/10.17159/sajs.202

[xii] Yuval Noah Harari, “Yuval Noah Harari: The World after Coronavirus, (thế giới hậu covid) Financial Times, 20 March 2020, https://www.ft.com/content/19d90308-6858-11ea-a3c9-1fe6fedcca75.

[xiii] Khosa & Others v Minister of Defence et al, Case No.: 21512/2020, delivered 20 May 2020 in the Gauteng Division of the High Court of South Africa (Gauteng High Court) on the rights of citizens during the lockdown. There have been various challenges to the Regulations promulgated in terms of the Disaster Management Act: DeBeer & Others v The Minister of COGTA (Case No.: 21542/2020) delivered on 2 June 2020 in the Gauteng High Court; Sakeliga NPC v The President of the Republic of South Africa (Case No.: 22352/2020) handed down on 3 June 2020 in the Gauteng High Court; Democratic Alliance v President of the Republic of South Africa (Case No.: 21424/2020) handed down on 19 June 2020 in the Gauteng High Court; Duwayne Esau and Others v Minister of Cooperative Governance and Traditional Affairs (Case No.: 5807/2020) on the constitutionality of the National Command Council in the Cape High Court; Fair-Trade Independent Tobacco Association (FITA) v President of the Republic of South Africa (Case No.: 21688/2020, dated 26 June 2020), on the constitutionality of the ban on tobacco sales under Alert Level 3 in the Gauteng High Court.

[xiv] Tôi tin rằng tôi đã chia sẻ cảm xúc của hầu hết người dân Nam Phi khi tôi nói như sau tại lễ ra mắt Nhóm những năm 70 vào ngày 10 tháng 4 năm 2019 ở Johannesburg: “Cuối cùng, chúng ta phải chú ý đến tư cách đạo đức của quốc gia này. Điều đó có nghĩa là nếu quốc gia này có bất kỳ giá trị nào để duy trì bản thân, thì quốc gia này cần phải trở thành một xã hội nhân đạo và quan tâm hơn mà Nelson Mandela đã trở thành hình ảnh thu nhỏ. Chúng ta có thể trở thành một quốc gia quan tâm đến người cao tuổi, đảm bảo an toàn cho trẻ em của chúng ta, rằng họ được nuôi dưỡng và đảm bảo một tương lai khỏe mạnh; rằng người nghèo được coi trọng và sẽ được tạo cơ hội để khám phá nhân tính và giá trị của họ; và rằng không có gì đáng tự hào về sự nghèo đói và tác động mất nhân tính của nó. Đói nghèo và bất bình đẳng phải được đánh bại vì mục tiêu tốt. Chúng ta có thể sống ở đất nước này mà không sợ bạo lực, chết chóc và phân biệt chủng tộc hạ thấp. Chúng ta phải mơ về một Nam Phi nơi phụ nữ và trẻ em không bị bạo lực. Chúng ta tự do mơ về một Nam Phi nơi sự đổi mới, kiến thức và trí tuệ được khen thưởng và đánh giá cao; và sự sáng tạo và nghệ thuật trở thành hiện thân của năng lực con người chúng ta vì cái thiện và giá trị. Chúng ta cần trả lại niềm tin cho người dân đất nước này. Những gì đã mất thì phải lấy lại ”.

[xv] Rutger Bregman, “The Neo-Liberal Era Is Ending – What Comes Next?”, The Correspondent, 14 May 2020, https://thecorrespondent.com/466/the-neoliberal-era-is-ending-what-comes-next/61655148676-a00ee89a. Read also Rob Wijnberg’s article, “Why Climate Change is a Pandemic in Slow Motion (and What That can Teach Us),” The Correspondent, 7 May 2020, https://thecorrespondent.com/449/why-climate-change-is-a-pandemic-in-slow-motion-and-what-that-can-teach-us/10477915635-ffbbde9b.

[xvi] Laura Spinney, “Interview: Will Coronavirus Lead to Fairer Societies? Thomas Piketty Explores the Prospect,” (“Phỏng vấn: Liệu Coronavirus có dẫn đến các xã hội công bằng hơn không? Thomas Piketty Khám phá triển vọng) The Guardian, 12 May 2020, https://www.theguardian.com/world/2020/may/12/will-coronavirus-lead-to-fairer-societies-thomas-piketty-explores-the-prospect.

[xvii] N.T. Wright, “Christianity Offers no Answers about the Coronavirus. It’s not Supposed to,”( Kitô giáo không đưa ra câu trả lời nào về Coronavirus. Đáng lý nó không là”) Time, Ideas – Covid-19, 29 March 2020, https://time.com/5808495/coronavirus-christianity/. There is a new book by N.T. Wright, God and the Pandemic: A Christian Reflection on the Coronavirus and its Aftermath (Thiên Chúa và Đại dịch: Suy ngẫm của Kitô hữu về Coronavirus và hậu quả của nó )(London: SPCK, 2020) Tôi chưa đọc cuốn sách nhưng có người cho rằng nó có một dòng tương tự như trong phần ý kiến ở trên.

[xviii] Owen Strachan, “NT Wright Is Wrong: Hope in a Time of Pandemic,” Reformanda, 1 April 2020, https://www.reformandamin.org/articles1/2020/4/1/nt-wright-is-wrong-christianity-offers-answers-and-hope-amidst-the-coronavirus-pandemic.

[xix] The discussion between the Chief Rabbi of South Africa, Warren S. Goldstein, and Chief Justice Mogoeng Mogoeng was moderated and hosted by The Jerusalem Post editor-in-chief, Yaakov Katz, “Two Chiefs, One Mission: Confronting Apartheid of the Heart,( Cuộc thảo luận giữa Giáo sĩ trưởng Nam Phi, Warren S. Goldstein và Chánh án Mogoeng Mogoeng đã được kiểm duyệt và chủ trì bởi Tổng biên tập tờ The Jerusalem Post, Yaakov Katz,)” The Jerusalem Post, 23 June 2020, https://www.jpost.com/diaspora/two-chiefs-one-mission-confronting-apartheid-of-the-heart-watch-632388.

[xx] H. Richard Niebuhr, Radical Monotheism and Western Culture: With Supplementary Essays, foreword James M. Gustafson, Library of Theological Ethics (Louisville, KY: Westminster John Knox, 1993), 99.

[xxi] E. Mouton, Christian Theology in the University: On the Threshold or in the Margin?( Thần học Kitô giáo trong trường đại học: Trên ngưỡng hoặc bên lề), Kamper Oraties 30 (Kampen: Theologische Universiteit van de Protestantse Kerk in Nederland, 2005), 8.

[xxii] Đức Giáo hoàng Phanxicô, Thông điệp  Laudato Si´, số 79.

[xxiii] Mouton, Christian Theology in the University(Thần học Kitô giáo tại đại học), 10.

[xxiv] Anglican-Roman Catholic International Commission, Arcic I. The Final Report, 4 (#7), https://www.anglicancommunion.org/media/105260/final_report_arcic_1.pdf.

[xxv] Tôi mang ơn Revd Mark Spyker của St. Martin-in-the-Veld, Rosebank, Johannesburg (trích từ mục trên Facebook của anh ấy) vì mô tả phù hợp về sự thờ phượng từ William Temple: “Sự thờ phượng là sự phục tùng tất cả bản chất của chúng ta đối với Thiên Chúa. Đó là làm sống lại lương tâm, sự nuôi dưỡng tâm trí bằng Chân lý của Ngài; sự thanh lọc trí tưởng tượng bởi vẻ đẹp của Ngài; sự mở cửa trái tim để đón nhận Tình yêu của Ngài; sự đầu hàng của ý chí đối với Mục đích của Ngài – và tất cả những điều này tập hợp lại trong sự thờ phượng.”

[xxvi] Mouton, Christian Theology in the University.

[xxvii] Artur Weiser, The Psalms: A Commentary, trans. Herbert Hartwell, The Old Testament Library (London: SCM Press, 1962), 352.

[xxviii] Weiser, The Psalms, 352 (my emphasis).

[xxix] World Council of Churches, The Arusha Call to Discipleship, 13 March 2018, https://www.oikoumene.org/resources/documents/the-arusha-call-to-discipleship.