Robert P. Maloney, CM
“Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo” (Cl 3, 12-14).
Hiền lành, hiền lành, ôi nhân đức thật xinh đẹp biết bao. Hiền lành và khiêm nhường là hai chị em sinh đôi người mà luôn đi cùng với nhau cách thuận hòa. Và là người, giống như đức đơn sơ và khôn ngoan, không bao giờ có thể chia tách được (CED XII, 184).
Thiên Chúa mời gọi hầu hết người nam và người nữ sống đời sống hôn nhân, lập hôn ước với người phối ngẫu để thực hiện sự thánh thiện của họ cùng nhau. Các cặp vợ chồng đã kết hôn cam kết yêu thương nhau như Đức Kitô đã yêu thương Hội thánh, với một tình yêu hy sinh, tha thứ, hướng về sự phục vụ và chung thủy cho đến chết. Bằng cuộc sống của mình, họ làm chứng cho mạc khải Ba Ngôi rằng, Thiên Chúa là sự hiệp thông và rằng chúng ta khám phá ra Thiên Chúa bất cứ khi nào và bất cứ khi nào chúng ta hiến mình cho sự hiệp thông.
Qua nhiều thế kỷ, nhiều người chồng, người vợ thuộc mọi tầng lớp trong xã hội đã trở thành những vị thánh. Một số đã được phong thánh; hầu hết thì không. Đứng đầu danh sách là Mẹ Maria và thánh Giuse, hai vị đã hỗ trợ gia đình mình từ tiền kiếm được từ cửa hàng của một thợ mộc. Priscilla và Aquila, những người sáng lập cộng đoàn Ephesus, đã lao động như những người thợ may lều. Justinian (482-565) và Theodora, các vị thánh trong truyền thống Chính Thống giáo, từng là hoàng đế và hoàng hậu. Isidore của Madrid và Maria de la Cabeza (thế kỷ 12) là nông dân. Vô số cặp vợ chồng khác chưa bao giờ được phong thánh, đã theo các vị thánh này trên đường nên thánh.
Những cặp vợ chồng thánh thiện như vậy đã có rất nhiều trong Gia đình Vinh Sơn của chúng ta. Ba trong số những đấng sáng lập các ngành lớn nhất của chúng ta – Louise de Marillac, Elizabeth Ann Seton và Frederic Ozanam- đã kết hôn và yêu vợ/chồng của họ cách tha thiết. Ngày nay, nhiều người chồng và người vợ trong gia đình chúng ta phục vụ người nghèo một cách quảng đại.
Đời sống hôn nhân là ơn gọi mà hầu hết các Kitô hữu hoặc trở nên thánh thiện hoặc thất bại trong ơn gọi ấy. Trớ trêu thay, một số người vợ hoặc chồng trở thành thánh, bất chấp chồng hoặc vợ của họ, hoặc chính vì những khó khăn của họ do người bạn đời của họ tạo ra, nhưng đó không phải là lý tưởng Kitô giáo. Lý tưởng là vợ chồng cùng nhau bước đi trên hành trình là người Kitô hữu. Cuộc hành hương của họ là một dự án chung, mặc dù cuối cùng cả vợ và chồng đều không thể trốn tránh trách nhiệm cá nhân trong việc đáp lại món quà thánh thiện của Thiên Chúa.
Các cặp vợ chồng thường nhớ lại cái tên đẹp đẽ mà Công đồng Vatican II đã sử dụng khi mô tả gia đình là “Hội thánh tại gia”.[1] Giống như Hội thánh, gia đình là một cộng đoàn trong đó Tin Mừng được truyền lại, từ vợ sang chồng và từ chồng sang vợ và từ cha mẹ sang con cái. Từ họ, nó tỏa ra cho những người khác bằng tấm gương của gia đình về sự đoàn kết và yêu thương.
Cuộc sống hàng ngày là mảnh đất mà sự thánh thiện được tạo nên. Vợ chồng sẽ làm phong phú thêm cuộc hôn nhân của họ bằng:
-
-
- Là những người yêu thương nhau thực sự, sống với nhau trong tình bạn thân thiết.
- Truyền thông tốt giữa họ và với con cái của họ.
- Nhạy cảm với các nhu cầu về tình cảm, thể lý và tinh thần của nhau và học cách thể hiện tình yêu thương của họ theo những cách có thể đáp ứng những nhu cầu đó.
- Nhận ra điểm yếu của bản thân họ, cũng như của vợ/chồng họ và giúp nhau thăng tiến.
- Tha thứ và được thứ tha, ngay cả những điều cơ bản hàng ngày.
- Giải quyết xung đột kịp thời thông qua đối thoại khiêm tốn hơn là biện hộ phòng thủ.
- Đánh giá cao sự khác biệt mà Thiên Chúa đã ban cho họ và học cách tận dụng những khác biệt đó để làm cho cuộc hôn nhân của họ có kết quả.
- Quản lý gia đình và tài chính của họ theo cách ít căng thẳng nhất.
-
Bữa cơm gia đình, được ăn cùng nhau hàng ngày, có thể là thời gian phong phú để giao tiếp và hiện diện với nhau. Điều quan trọng đối với cha mẹ và con cái, bất cứ khi nào có thể, sắp xếp lịch trình của họ để tham dự vào bữa cơm gia đình hơn là để những nhu cầu khác của cuộc sống liên tục quyết định thời gian và cách họ dùng bữa. Theo tinh thần của Tin Mừng, các gia đình nên bắt đầu bữa ăn đó bằng một lời cầu nguyện cầu xin phúc lành của Chúa và nhớ lại bữa ăn Thánh Thể gắn kết chúng ta với nhau. Có nhiều lời cầu nguyện như vậy, chẳng hạn như: “Lạy Chúa, là cha của lòng thương xót, Chúa muốn người con yêu dấu của Chúa trao ban mình Người cho chúng con để ban lại sự sống cho chúng con. Xin Chúa chúc lành X cho những của ăn này mà chúng con dùng để nuôi dưỡng cơ thể mình, để khi nhận được sức mạnh mới, chúng con có thể trông đợi sự tái lâm vinh hiển của Đức Kitô. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con. Amen.”
Thỉnh thoảng, sẽ rất hữu ích khi cha mẹ ăn uống với nhau và đối thoại về cuộc sống của họ với nhau trong bầu không khí yêu thương tin cậy. Cùng với các nghĩa vụ khác, tất cả mọi người trong gia đình có thể chia sẻ công việc nhà như nấu ăn, rửa bát, dọn dẹp và các công việc gia đình khác.
Cầu nguyện cùng nhau như một gia đình vào một thời điểm nào đó mỗi ngày sẽ làm phong phú đời sống của vợ chồng và cũng sẽ dạy con cái họ cầu nguyện. Các gia đình có thể ước muốn cùng nhau đọc kinh Mân Côi, hoặc một bài thánh vịnh như Thánh vịnh 91, hoặc đơn giản là Kinh Lạy Cha hoặc kinh Kính Mừng. Các thành viên trong gia đình có thể giúp nhau học cách cầu nguyện không chỉ vào những lúc cầu nguyện chính thức, mà còn trong những giây phút yên tĩnh rảnh rỗi, chẳng hạn như những lúc chờ đợi hoặc đang lái xe hay đi tàu hỏa hoặc đường hàng không.
Thời gian bên nhau là cả một kho báu mà gia đình có thể dễ dàng đánh mất nếu các thành viên quá mải mê với công việc, hoặc dành quá nhiều thời gian cho tivi, cho điện thoại hay máy tính. Tắt tivi và điện thoại di động khi cả gia đình ăn uống và trò chuyện có thể là một sự chúc lành cho tất cả mọi người.
Các gia đình khỏe mạnh có niềm vui và tìm cơ hội để đi chơi cùng nhau, đi nghỉ mát như một gia đình và tận hưởng sự bầu bạn của nhau.
Sở thích làm phong phú thêm cuộc sống của một gia đình. Các hoạt động như đi bộ hoặc các hình thức tập thể dục khác, đọc sách, nghe nhạc và xem phim cùng nhau mang lại sự chuyển hướng, thích thú và trò chuyện thú vị. Cha mẹ yêu thương thường sẽ đồng hành với con cái khi trẻ tham gia các hoạt động thể thao, hướng đạo, chơi trò chơi và các sự kiện khác.
Trong một xã hội đặc trưng bởi chủ nghĩa cá nhân, điều cốt yếu là phải nuôi dưỡng sự đoàn kết trong gia đình bằng cách gìn giữ những lề lối truyền thống và phát minh ra những cách thức mới để truyền lại cho các thế hệ tương lai khả năng sống với nhau trong tình yêu thương. Bản thân gia đình là một trường học của tình yêu thương thiết thực, nơi các thành viên học cách chăm sóc ông bà nội ngoại lớn tuổi, một đứa trẻ ốm đau, hoặc một anh chị em gặp khó khăn và là nơi họ tìm cách hàn gắn những tan vỡ.
Các thành viên giáo dân của Gia đình Vinh Sơn sẽ sống, cầu nguyện và phục vụ người khác không chỉ trong “Giáo hội tại gia” của riêng họ mà còn ở Giáo hội địa phương và trong Giáo hội phổ quát, họ sẽ phát triển một quan điểm hoàn vũ. Họ sẽ ý thức được rằng sóng biển vỗ vào những bờ biển khác, nơi nhiều người nghèo nhất thế giới – phụ nữ, trẻ em và những người tị nạn – sống và lao động. Điều này sẽ giúp họ sáng tạo trong việc tìm cách hỗ trợ những người thiếu thốn nhất.
Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã đưa ra cho chúng ta một thách thức hùng hồn: “Thế kỷ và ngàn năm đang bắt đầu bây giờ cần phải thấy, và hy vọng còn thấy rõ hơn, cộng đồng Kitô hữu, phải cống hiến tới mức nào, để có thể đến với những kẻ nghèo nhất qua đức ái. Nếu chúng ta đã thật sự khởi hành từ việc chiêm ngắm Chúa Kitô, chúng ta phải học thấy Người cách riêng trong gương mặt của những kẻ Người muốn đồng hoá mình với họ: “Vì xưa Ta đói, các ngươi đã cho ăn; Ta khát các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước; Ta trần truồng, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu, các ngươi đã thăm nom; Ta ngồi tù, các ngươi đã đến thăm” (Mt 25, 35- 37). Đoạn văn Tin Mừng này không phải là một lời mời đơn thuần sống bác ái; đó là một trang Kitô học rọi ánh sáng trên mầu nhiệm Chúa Kitô. Bằng những lời này, không kém hơn bằng tính chính thống của giáo lý mình, Giáo Hội đo lường sự trung thành của mình như là Hiền Thê Chúa Kitô.” [2]
Các gia đình có thể cùng nhau đáp trả với thách thức này bằng cách làm tình nguyện viên như một nhóm tại trung tâm dành cho người cao tuổi, chẳng hạn như tại một nơi tạm trú cho người vô gia cư, hoặc bằng cách quan tâm đến người hàng xóm bên cạnh nhà. Sự quan tâm của một gia đình đối với những người đang cần giúp đỡ là một cách để chia sẻ những món quà mà Thiên Chúa đã ban cho. Trong bối cảnh như vậy, cuộc sống tại gia đình có thể là một “trường học phục vụ” đích thực cho người trẻ.
Phạm Minh Triều, CM chuyển ngữ
[1] Lumen gentium số 11.
[2] Tông thư Novo Millennio Ineunte, số 49.
