(Bài đọc I: Cv 1, 12-14; Bài đọc II: Gl 4,4-7; Tin Mừng: Lc 1, 26-28)
Kinh Mân côi, lời kinh tình thương
Vào ngày này năm 1571, như Đức Giáo Hoàng Leo XIII đã nói một cách đầy cảm động rằng: “các chiến binh trung thành của Chúa Kitô, đã sẵn sàng hy sinh mạng sống và máu của mình để cứu rỗi đức tin và đất nước của họ. Họ không nản lòng tiến tới gặp kẻ thù của mình gần Vịnh Corinth, trong khi những người không thể tham gia, đã thành lập một nhóm người đạo đức gồm những người cầu xin Đức Mẹ, và khi một một lòng một ý, họ đọc đi đọc lại nhiều lần Kinh Mân Côi, cầu xin Mẹ ban chiến thắng cho những người bạn đồng hành của họ trong trận chiến.” Vì nếu lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ chiến thắng trong trận chiến ấy, chắc chắn rằng đức tin Kitô giáo sẽ bị dập tắt ở Châu Âu, như đã xảy ra ở Trung Đông, Bắc Phi, cũng như ở rất nhiều quốc gia và thành phố Kitô giáo trước đây. Vì vậy, Đức Giáo Hoàng Piô V đã tuyên bố rằng nhờ sự chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Maria mà chiến thắng quyết định này đã giành được tại vịnh Lepanto vào năm 1571, và ngài đã thiết lập lễ Đức Mẹ Chiến Thắng vào ngày 7 tháng 10, sau này được đổi tên thành lễ Đức Mẹ Mân Côi, để kỷ niệm sự kiện chiến thắng đã đạt được nhờ việc lần hạt Mân Côi.
Bài đọc một, sách Công vụ Tông đồ: hình ảnh các tông đồ cầu nguyện cùng với Đức Mẹ và những người khác sau khi Chúa lên trời. Họ đã cầu nguyện chung với nhau trong tình thần đồng tâm nhất trí. Đó là một hình ảnh đẹp của Giáo hội sơ khai. Một Giáo hội đồng tâm trong cầu nguyện “Tất cả các ông đều đồng tâm nhất trí, chuyên cần cầu nguyện cùng với mấy người phụ nữ, với bà Ma-ri-a thân mẫu Đức Giê-su, và với anh em của Đức Giê-su” (Cv 1,14).
Bài đọc hai, thư Thánh Phaolô gởi tín hữu Galat, Thánh Phaolô nói về việc nhập thể của Đức Kitô bởi một người phụ nữ “khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người phụ nữ, và sống dưới Lề Luật, để chuộc những ai sống dưới Lề Luật, hầu chúng ta nhận được ơn làm nghĩa tử” (Gl 4, 4-5). Để từ đó, tất cả mọi Kitô hữu được tham dự vào trong gia đình thiêng liêng này và chắc hẳn qua Chúa Giêsu, tất cả Kitô hữu cũng trở thành con của Mẹ, như Mẹ đã là Mẹ Đức Kitô, đấng là đầu của toàn thể nhân loại.
Tin Mừng được trích từ Tin Mừng theo Thánh Luca, trình bày việc Thiên Thần Gabriel truyền tin cho Đức Mẹ. Câu chuyện truyền tin nhắc nhớ về mầu nhiệm nhập thể. Qua đó Thiên Chúa thể hiện tình yêu thương của mình khi cho Đức Giêsu xuống thế làm người cứu chuộc nhân loại. Biến cố lễ Mân Côi cũng nhắc nhớ về một biến cố đã chạm đến lòng tin của người Kitô hữu thời bấy giờ và cho đến thời nay, về tình yêu thương của Thiên Chúa, mà trong đó có vai trò cộng tác của Đức Mẹ.
Lễ Kính Đức Mẹ Mân Côi hôm nay mở rộng tầm nhìn của chúng ta theo cách bằng cách tập trung vào Sự Nhập Thể được nhắc lại trong Tin Mừng. Chuỗi Mân côi truyền thống tập trung vào sự nhập thể của Chúa Kitô, và các mầu nhiệm vui, buồn và vinh quang của nó suy ngẫm về những tác động thay đổi vũ trụ của việc Chúa Kitô trở thành Con người. Vì chúng ta đã được tạo dựng theo hình ảnh và giống Thiên Chúa, nhưng tội lỗi đã làm biến dạng và làm xấu đi hình ảnh này. Vì thế Thiên Chúa trở thành Người để khôi phục lại hình ảnh Thiên Chúa trong chúng ta. Vì vậy, qua việc Nhập Thể, Cuộc Khổ Nạn, Cái Chết và Phục Sinh của Người, Chúa Kitô chữa lành vết thương tội lỗi cho nhân loại, và rồi nhờ ân sủng tuôn đổ từ Chúa Kitô, chúng ta là Kitô hữu được tái tạo theo hình ảnh và giống Chúa Kitô, ân sủng làm cho chúng ta đẹp đẽ như Chúa Kitô đẹp đẽ, yêu thương như Người yêu thương. Khi chúng ta suy niệm các mầu nhiệm Kinh Mân Côi, tầm nhìn của chúng ta được mở rộng, khi Chúa Kitô dạy chúng ta cách làm vui lòng Thiên Chúa, cách sống tình bạn với Thiên Chúa, cách trở nên con người đích thực hơn và thực sự tự do bằng cách yêu mến Thiên Chúa và yêu thương nhau hơn. Vì thế, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nói rằng khi chúng ta suy niệm lần hạt Mân Côi, chúng ta “chiêm ngưỡng vẻ đẹp trên dung nhan Chúa Kitô và cảm nghiệm được chiều sâu tình yêu của Người”. Vì vậy, Kinh Mân Côi có thể giúp chúng ta mở rộng tầm nhìn, nhìn xa hơn lịch sử hay nền văn minh, và chiêm ngưỡng sự viên mãn của chính cuộc sống cũng như ý nghĩa của việc làm người. Vì Đấng dẫn chúng ta trở nên con người trọn vẹn là Chúa Kitô, Đấng là Thiên Chúa thật và là Người thật.
Đồng thời, sự kết hợp với Chúa Kitô được đào sâu nhờ Kinh Mân Côi cho thấy tầm nhìn khác mà lễ hôm nay cử hành. Cuối cùng, mục tiêu của Kinh Mân Côi là chúng ta “đạt được những gì các mầu nhiệm hứa hẹn”, và điều này tất nhiên là sự cứu rỗi đời đời trên thiên đàng. Lời Kinh Mân côi lưu giữ trước mắt chúng ta một cái nhìn về đích đến của chúng ta với tư cách là những Kitô hữu. Vì chúng ta được mời gọi, cùng với Mẹ Maria và các thánh, để gặp Thiên Chúa mặt đối mặt. Nhờ ân sủng, chúng ta hy vọng đạt được điều mà chúng ta có thể gọi là tầm nhìn rộng nhất, đó là cái nhìn hạnh phúc, tức là được nhìn thấy Thiên Chúa mặt đối mặt. Thánh Thomas Aquinas giải thích rằng, đối với con người chúng ta, nhìn thấy Thiên Chúa mặt đối mặt có nghĩa là nhận biết Thiên Chúa, Đấng là sự thật, sự tốt lành và chính tình yêu. Và vì chúng ta được tạo ra vì sự thật và điều tốt; được tạo dựng cho tình yêu, nên khi chúng ta nhìn thấy Thiên Chúa mặt đối mặt trên thiên đàng, chúng ta sẽ cảm nghiệm được niềm hạnh phúc, niềm vui và sự mãn nguyện lớn lao nhất – tóm lại là ân phúc lớn lao.
Do đó, những sự thật mà chúng ta suy ngẫm và công bố trong Kinh Mân Côi hướng chúng ta đến niềm hạnh phúc sâu sắc nhất của Nhân loại được tìm thấy trong sự kết hợp với Chúa Kitô. Kinh Mân Côi cùng với Đức Maria, Mẹ Đấng Cứu Chuộc, chiêm ngắm tất cả những gì Đấng Cứu Chuộc nhân hậu của chúng ta, Chúa Giêsu Kitô, đã hoàn thành cho nhân loại: Thiên Chúa đã trở thành Con Người, để Con Người có thể trở thành Thiên Chúa, hiệp nhất với Người qua ân sủng bác ái. Đây là tầm nhìn đẹp đẽ mà các Kitô hữu chúng ta phải nhớ lại, và Kinh Mân Côi liên tục lưu giữ tầm nhìn về ơn cứu độ của chúng ta trước mắt chúng ta, nhờ đó mở rộng sự tập trung của chúng ta khỏi thế giới này và nhiều lo lắng và bận tâm của nó, và hướng cái nhìn của chúng ta lên thiên đàng, hướng tới Đức Mẹ, Nữ Vương Thiên Đàng. Vì vậy, xin Đức Trinh Nữ Maria, Nữ Vương Mân Côi cầu nguyện cho chúng ta, để chúng ta trở nên xứng đáng với những lời hứa của Chúa Kitô.
Lm Phêrô Phạm Minh Triều, CM
