Đời Sống Cộng Đoàn Trong Mùa Covid 19

Theo chương trình đào tạo của Tỉnh Dòng, trong các giai đoạn đào tạo, các chủng sinh thường sẽ được gửi đi mục vụ hè. Các Thầy sẽ được gửi đến các cộng đoàn, giáo xứ mà các cha Vinh Sơn đang coi sóc, cũng như một vài giáo xứ khác.

Trong tình hình cả nước đang chung tay phòng chống đợt dịch thứ IV mới bắt đầu bùng phát tại một số tỉnh thành vào đầu tháng Sáu, Ban giám đốc đã cố gắng tạo điều kiện cho anh em chủng sinh đi giúp hè tại các điểm mục vụ. Quý thầy rất vui mừng và hân hoan để lên đường đến nơi mình được gửi đến và mong ước rằng, sẽ học được nhiều điều quý báu trong đời sống dâng hiến, sau khi kết thúc thời gian mục vụ hè.

Chúng tôi được gửi đến cộng đoàn Vinh Sơn Bưng Kè, địa chỉ: 180 Ấp Phú lộc,  Hòa Hiệp, Xuyên Mộc, Bà Rịa – Vũng Tàu. Cộng đoàn thuộc giáo xứ Hoà Thuận, giáo dân phần lớn là người dân Nghệ An – Hà Tĩnh di cư. Cộng đoàn hiện tại gồm có ba cha và chúng tôi ba anh em nữa là sáu thành viên. Công việc mục vụ hè tại đây thường là dạy học, sinh hoạt với các em thiếu nhi, thăm viếng người nghèo…

Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp, chính quyền đưa ra chỉ thị 15/16, hộ gia đình cách ly với hộ gia đình. Cộng đoàn chúng tôi cũng không ngoại lệ, phải đóng cổng và hạn chế ra ngoài, chỉ ra ngoài khi thực sự cần thiết, để đảm bảo an toàn trước việc lây lan dịch Covid. Đối với chúng tôi, việc không được dạy học, dạy giáo lý, sinh hoạt với các em thiếu nhi… không phải là điều làm chúng tôi cảm thấy mình không có việc làm hay thất vọng. Nhưng đây lại là cơ hội cho chúng tôi tập sống đời sống cộng đoàn, cùng nhau lao động, cùng nhau cầu nguyện. Chính vì vậy, trong bài viết này tôi xin chia sẻ ba điều như sau: thứ nhất, đời sống cộng đoàn trong chiều kích lao động; thứ hai, đời sống cộng đoàn trong chiều kích chia sẻ huynh đệ; thứ ba, đời sống cộng đoàn trong chiều kích cầu nguyện.

Đời sống cộng đoàn trong chiều kích lao động. Cộng đoàn có diện tích đất khoảng 1,6 hécta, ngoài khu vực đất xây dựng thì còn lại là trồng cây hồ tiêu, bởi vì vùng đất đỏ bazan này rất hợp với các loại cây công nghiệp như: hồ tiêu, cao su, điều… Vì thế, công việc vào các buổi sáng của chúng tôi là làm vườn, cắt tỉa cây cảnh và trồng thêm bắp và một số loại rau; buổi chiều đọc sách, học tập riêng… Quý cha trong cộng đoàn cũng như các thầy, buổi sáng đúng giờ là thay đồ ra làm vườn, vừa làm vừa nói chuyện, kể cho nhau nghe những kinh nghiệm về việc làm nông nghiệp, về đời sống dâng hiến và những câu chuyện vui đùa tạo ra một không khí vui tươi chan hòa, ấm áp tình gia đình.

Có thể nói, ngày nào công việc cũng là làm bạn với cuốc, xẻng, sạc la, nhưng chúng tôi không buồn chán, mà còn hăng say và nhiệt thành hơn. Một cha trong cộng đoàn chia sẻ cho chúng tôi: “Nhiệt thành trong lao động là nhiệt thành trong đời tu”. Tinh thần trách nhiệm với công việc thường ngày cũng là điều để chúng ta thể hiện lòng yếu mến Thiên Chúa, yêu mến ơn gọi Vinh Sơn và cộng đoàn. Trong những giờ nghỉ giải lao, cha con cùng nhau uống nước, chia sẻ những câu chuyện thời trước, kinh nghiệm sống ơn gọi của các cha, hỏi thăm gia đình, nâng đỡ và khích lệ các thầy.

Quý cha dạy cho chúng tôi biết cách thức cộng tác, tổ chức và sắp xếp công việc, công việc nào thì dụng cụ đó, mỗi người một khâu để công việc trôi chảy, đạt hiểu quả cao hơn. Làm việc cơ bắp nhưng cũng đòi hỏi trí óc, cần có sự tính toán, chứ không phải làm cách vô trách nhiệm hay làm qua loa. Cần phải có cái tâm, đó là điều mà quý cha luôn chỉ dạy cho chúng tôi. Trong lúc làm việc, cũng là lúc chúng tôi có nhiều thời gian thinh lặng để suy gẫm về ơn gọi, ơn Chúa trong cuộc đời của mỗi người chúng tôi. Thánh Vinh Sơn dạy: “Chúng ta hãy yêu mến Thiên Chúa, thưa anh em, chúng ta hãy yêu mến Thiên Chúa! Nhưng hãy yêu mến Thiên Chúa bằng sức mạnh của đôi tay và những giọt mồ hôi trán” (SV XI, 40).

Chúng tôi ý thức được rằng hành trang mà quý cha đang chuẩn bị cho chúng tôi trong giai đoạn đào tạo là rất quý giá. Lao động để biết người dân họ phải “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” vất vả như thế nào. Làm việc để biết rằng những gì chúng ta đang có là nhờ bởi ơn Thiên Chúa ban, lao động để dễ dàng đồng cảm, chạnh lòng thương với những người nghèo, những người chỉ biết kiếm sống bằng cách lao động tay chân, ngày nào chỉ biết ngày đó, những bệnh nhân, y bác sĩ đang phải hy sinh vất vả vì đại dịch Covid-19. Chính sự nỗ lực và cố gắng bây giờ sẽ định hình ơn gọi của chúng tôi sau này, cách thức sống ơn gọi bước theo Chúa Kitô, phục vụ người nghèo theo đoàn sủng của Tu hội.

Đời sống cộng đoàn trong chiều kích chia sẻ huynh đệ. Vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, gia đình gặp khó khăn trong vấn đề lương thực. Quý cha trong cộng đoàn đã nhạy bén nhận ra nhu cầu của người nghèo, nên đã xin một số ân nhân tiền mua gạo, mì gói, nước mắm để chia sẻ với họ trong lúc đại dịch. Một cha trong cộng đoàn khi đi bộ thể dục đã chia sẻ cho chúng tôi như sau: “Anh em nên nhớ, nhờ việc phục vụ người nghèo mà thánh Vinh Sơn mới thành lập Tụ hội của chúng ta, sau này anh em có làm gì thì hãy nhớ đến việc giúp đỡ người nghèo, phục vụ họ là trách nhiệm của chúng ta và đừng bao giờ quên họ.”

Một điều làm chúng tôi cảm thấy bị đánh động. Đó là hình ảnh anh chị em giáo dân rất thương mến quý cha, quý thầy. Họ luôn mời quý cha, quý thầy khi có thời gian đến nhà họ thăm, uống ly nước trà đậm tình quê hương. Mặc dù đang sống trong chỉ thị 16, hạn chế việc đi ra ngoài và tụ tập đông người, những giáo dân hàng xóm vẫn âm thầm chia sẻ lương thực cho cộng đoàn, người thì cho rau nhà trồng, người thì cho ít muối dưa, con vịt nhà nuôi… chúng tôi chỉ biết cảm ơn và cầu nguyện cho những người hàng xóm tốt bụng này. Chúng tôi cảm nhận được rằng sự chia sẻ giữa cộng đoàn và bà con lối xóm chính là dấu chỉ của tình yêu và sự hiệp nhất.

Chắc chắn rằng, giờ cơm của cộng đoàn là vui nhất. Giờ cơm để chỉa sẻ thông tin Giáo hội, tình hình Covid-19, chia sẻ về ơn gọi, lịch sử của cộng đoàn, của Tu hội. Cộng đoàn tuy chỉ có 6 thành viên, nhưng lại rất đầy đủ các giai đoạn như triết học, thần học, tân chức, quý cha 15 năm linh mục và chuẩn bị 25 năm linh mục, nên cộng đoàn có rất nhiều câu chuyện để chia sẻ, nhiều lúc ăn cơm đến gần một tiếng. Cha cố kể lại cho chúng tôi về tình hình nhà dòng sau năm 1975, gặp những khó khăn gì khi thời thế thay đổi, quý cha cố đã đồng lòng giữ tài sản nhà dòng như thế nào. Cha khác thì kể cho chúng tôi nghe về giai đoạn sau năm 1990, các cha mới đi tu và bối cảnh xã hội, Giáo hội ra sao, khi học thần học tại Sài Gòn những năm đầu, phải đi ở nhờ, ở chung với nhau. Chính những điều mà quý cha chia sẻ làm chúng tôi cảm thấy biết ơn các quý cha bậc tiền bối, khích lệ chúng tôi biết trân trọng, biết ơn những gì mà Tu hội tạo điều kiện cho chúng tôi tu học. Thánh Vinh Sơn cũng dạy: “Vô ơn là gốc rễ của mọi tội ác”. Lòng biết ơn là hành trang không thể thiếu của người thụ huấn trên con đường dâng hiến.

Đời sống cộng đoàn trong chiều kích cầu nguyện. Cộng đoàn dòng tu là một gia đình Nazareth thu nhỏ và Chúa Giêsu là trung tâm của cộng đoàn. Đời sống cầu nguyện là trung tâm của cộng đoàn. Đều cộng đoàn hướng đến là sự kết hợp sâu sắc với Chúa trong thánh lễ và các giờ kinh phụng vụ. Cộng đoàn gồm sáu thành viên, thánh lễ ba cha đồng tế, một thầy giúp lễ và hai thầy tham dự. Hầu như tất cả các ý nguyện trong thánh lễ, giờ kinh trong cộng đoàn là cầu cho đại dịch mau chấm dứt, cầu cho các nạn nhân Covid, các y bác sĩ tuyến đầu và tất cả những ai đang gặp khó khăn vị dịch bệnh.

Chiều thứ Bảy, cộng đoàn chia sẻ Lời Chúa và tối Chúa Nhật chầu Thánh Thể, để cầu nguyện cho dịch bệnh sớm qua đi. Nhờ những cử hành phụng vụ này, chúng tôi càng tin tưởng vào Thiên Chúa hơn, chỉ có Thiên Chúa mới là niềm an ủi và hy vọng cho cả thế giới đang gặp khó khăn đau khổ vì đại dịch mà thôi. Nhiều lúc nghe ca bệnh ở nơi này nơi kia qua đời, chúng tôi thấy phận người mong manh quá, tất cả xin phó thác vào tình yêu của Thiên Chúa. Đời sống cầu nguyện là sợi dây liên kết chúng ta yêu thương và sống tình hiệp nhất với nhau hơn trong cộng đoàn.

Chúng tôi cũng có nhiều thời gian để chăm lo cho đời sống nội tâm ngang qua việc đọc Kinh Thánh, đọc sách, lần hạt Mân côi, suy gẫm và thinh lặng nhiều hơn. Những điều này làm chúng tôi được tăng sức trong đời sống thiêng liêng và ý thức rằng mình đang là những chủng sinh Vinh Sơn. Hoàn cảnh hiện tại giúp chúng tôi khám phá cách sâu sắc hơn, Thiên Chúa yêu thương chúng tôi, khi chúng tôi được tu học trong Tu hội Truyền giáo. Các cha cũng dạy chúng tôi là anh em phải cố gắng trưởng thành trong đời sống thường nhật, cũng như đời sống thiêng liêng. Những việc thiêng liêng đạo đức anh em làm mỗi ngày, là sự trưởng thành và kỷ luật bản thân của anh em, để sau này anh em có thể trở thành những nhà truyền giáo hữu ích cho Giáo hội.

Tóm lại, sau thời gian mục vụ hè, chúng tôi học được nhiều điều quý giá trong đời sống cộng đoàn về chiều kích lao động, chia sẻ huynh đệ và đời sống cầu nguyện. Từ cộng đoàn Học viện gần 120 thành viên, khi đến ở cộng đoàn chỉ có 6 thành viên, chúng tôi có cảm nghiệm rất khác về đời sống cộng đoàn. Ngày nào cũng gặp nhau trong những giờ kinh, giờ lao động, giờ cơm, để cùng nhau chia sẻ và dâng lên Thiên Chúa lời tạ ơn. Theo Hiến Pháp của Tu hội thì tất cả các thành viên đều là các nhà đào tạo. Nên chúng tôi luôn mở lòng để đón nhận và cố gắng sửa đổi bản thân. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng luôn ý thức rằng muốn trở thành một ơn gọi hữu ích thì chúng tôi phải trưởng thành và kỷ luật bản thân.

Thời gian trôi đi thật nhanh. Vậy mà, nếu theo bình thường thì anh em chúng tôi đã kết thúc mục vụ và đã trở về Học viện để bắt đầu năm học mới, nhưng do hoàn cảnh đại dịch, chúng tôi vẫn chưa thể về lại Học viện. Nhưng chúng tôi tin tưởng ở sự quan phòng của Thiên Chúa và tin tưởng vào kế hoạch của Ngài dành cho chúng tôi.

Cộng đoàn Bưng kè, ngày 20/08/2021

Dương Vân Phong

Chủng sinh Thần III