(Bài đọc I: 1 V 3:5,7-12; Bài đọc II: Rm 8:28-30; Tin Mừng: Mt 13:44-52)
Tìm kiếm điều giá trị
Chủ đề của các bài đọc Lời Chúa hôm nay là về Nước Thiên Chúa. Tất nhiên, “Vương quốc” này không gì khác hơn là ở trong sự hiện diện của chính Thiên Chúa, nói về mặt thiêng liêng. Tuy nhiên, nếu Chúa Giêsu rao giảng hoặc dạy về điều này theo cách đó, thì những người vào thời của Ngài sẽ khó hiểu điều đó hơn chúng ta ngày nay. Vì vậy, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn, phác họa ngắn gọn về cuộc sống hàng ngày hoặc biểu tượng, những thứ mà con người ở bất kỳ thời đại nào cũng có thể nhận ra. Vì vậy, chúng ta học được gì khi nghe những bài đọc này? Nước Trời ở đâu trong đời sống chúng ta hôm nay? Đối với chúng ta, vương quốc này bắt đầu bằng cách tìm ra những món quà mà Chúa đã ban cho chúng ta, hoặc bằng cách cầu xin một món quà đặc biệt nào đó từ Chúa, vì lợi ích của người khác cũng như cho chính chúng ta, rồi sử dụng chúng cho danh dự và vinh quang của Ngài.
Trong Bài đọc I, từ Sách Các Vua Thứ Nhất (3:5-12), chúng ta nghe vua Salômôn thừa hưởng ngai vàng của cha mình là Vua Đavít khi còn rất trẻ. Đây là một sứ vụ cao cả và nặng nề mà Salômôn biết mình chưa đủ trưởng thành, để hoàn thành nó một cách đúng đắn. Thiên Chúa đưa ra sự giúp đỡ thiêng liêng, nhưng ẩn dấu nó trong một lời đề nghị về bất cứ thứ gì mà Salômôn có thể muốn. Ông đã cầu xin sự khôn ngoan và kiến thức để có thể phục vụ Thiên Chúa và dân Ngài như Thiên Chúa muốn ông làm: “Xin ban cho tôi tớ Chúa đây, một tâm hồn biết lắng nghe, để cai trị dân Chúa và phân biệt phải trái; chẳng vậy, nào ai có đủ sức cai trị dân Chúa, một dân quan trọng như thế ?” (1 V 3, 9). Ông biết điều giá trị cần thiết ông cần xin Chúa trong giai đoạn này trong cuộc đời của ông, để có thể hoàn thành sứ mệnh kế vị vua cha, cai quản vương quốc cho thành công.
Thánh vịnh Đáp ca (119) chọn chủ đề về niềm vui đến từ việc tuân theo ý muốn của Chúa và hoàn thành vai trò của chúng ta trong Kế hoạch cứu rỗi của Ngài. Trên thực tế, “Kế hoạch” này là mong muốn của Thiên Chúa để đưa mọi người trở lại “vương quốc”, nhưng Ngài sẽ không ép buộc chúng ta. Chúng ta phải chọn ở với Chúa và ước muốn hướng về Nước Trời.
Trong Bài đọc II, trích Thư Thánh Phaolô gửi tín hữu Rôma (8:28-30), chúng ta nghe một trong những lời tuyên bố xác tín của Thánh Phaolô. Nghĩa là mọi thứ mà Thiên Chúa trao ban cho chúng ta, đều trở nên công cụ cho chúng ta đạt được hạnh phúc vĩnh cửu. Có thể tiến trình có khác nhau, lúc dễ, lúc khó, nhưng nếu chúng ta đi theo dấu chân của Chúa Kitô, thì chúng sẽ dẫn chúng ta đến Vương quốc của Chúa Cha. Phần thứ hai lá thư nói rằng, tất cả nhân loại đều được định sẵn cho hạnh phúc thiên đàng. Đây không phải là sự tiền định, như một số người tin tưởng và hiểu chưa đúng về điều này. Điều đó có nghĩa là ý định ban đầu của Thiên Chúa là để tất cả nhân loại được ở với Ngài trên thiên đàng. Như vậy ý định của Thiên Chúa là tất cả đều được mời gọi chia sẻ vinh quang và danh dự của Nước Trời, “Thiên Chúa làm cho mọi sự đều sinh lợi ích cho những ai yêu mến Người, tức là cho những kẻ được Người kêu gọi theo như ý Người định” (Rm 8,28). Nhưng chỉ những người hoàn thành những gì được yêu cầu ở họ, thì mới đạt được vương quốc ấy. Người ta có sự tự do để làm điều này.
Bài đọc Tin Mừng theo thánh Mátthêu (13:44-46) tiếp tục cùng một chủ đề từ các bài đọc của các Chúa nhật tuần trước, nhưng với một sự thay đổi. Chúa Giêsu sử dụng những ví dụ đơn giản từ cuộc sống hàng ngày để mô tả “Vương quốc thiên đàng”, chẳng hạn như kho báu được chôn giấu, một viên ngọc trai tốt, men, hạt giống và cỏ dại, v.v… đều nằm sâu trong đó, khó tìm, nhưng có giá trị và đáng để chúng ta nỗ lực.
Bài Tin Mừng hôm nay kết thúc bằng một câu nói gây tò mò về người kinh sư hiểu biết về Nước Trời. Ở đây đưa ra một phép ẩn dụ: người kinh sư này “thì cũng giống như chủ nhà kia lấy ra từ trong kho tàng của mình cả cái mới lẫn cái cũ” (Mt 13,52). Những người kinh sư được đề cập ở đây là những chuyên gia về luật Môise. Có thể Chúa Giêsu đang ở đây hướng dẫn cộng đoàn Kitô giáo sơ khai về cách tiến hành giải thích luật Do Thái liên quan đến giáo huấn “mới” của Chúa Giêsu. Giáo huấn của Chúa Giêsu về vương quốc thiên đàng không thay thế truyền thống Do Thái, nó được giải thích trong một ánh sáng khác.
Trong Tin Mừng, một người đàn ông tìm thấy một kho báu được giấu trong cánh đồng và điều này khiến anh ta phải làm những gì cần thiết để biến nó thành của mình. Nhưng để biến nó thành của mình, anh ta bán tất cả những gì anh ta có; anh ta hoàn toàn tin tưởng rằng, kho báu này và cánh đồng này đáng để từ bỏ mọi thứ. Chúng ta sẵn sàng từ bỏ điều gì để được sống trong Nước Trời? Từ bỏ mọi thứ không có nghĩa là chúng ta phải bán tất cả tài sản của mình, nhưng điều đó có nghĩa là tham gia vào một cuộc trao đổi thậm chí còn khó thực hiện hơn. Sự trao đổi đơn giản là thế này: từ bỏ mọi thứ cản trở mối quan hệ của chúng ta với Đức Kitô và đổi lấy sự cam kết hoàn toàn với Ngài. Ban đầu điều này có vẻ hiển nhiên và tương đối dễ thực hiện. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn, nó có thể mang đến những thử thách lớn khiến chúng ta khó chịu, bứt rứt hoặc thậm chí tức giận.
Hãy xin Chúa cho chúng ta sự khôn ngoan như Salômôn để biết được điều gì là gía trị trong cuộc sống của chúng ta, để chúng ta cố gắng đạt được điều ấy. Và không có gì khác hơn, đó chính là cố gắng theo đuổi các giá trị vĩnh cửu của Nước Trời, cho dù có phải trao đổi những gì mình đang có, để được điều cao quý hơn.
Lm Phêrô Phạm Minh Triều, CM