Thánh Vinh Sơn và sự quan phòng

Sứ điệp về Chúa Quan Phòng là trọng tâm của linh đạo Vinh Sơn và điều ấy làm sáng tỏ suy nghĩ và hành động của ngài. Nếu chúng ta thường mô tả ngài như là “vị thánh của lòng bác ái” và nói rằng định nghĩa Thiên Chúa là “Tình yêu – Bác Ái” là định nghĩa được ngài đưa ra dựa theo Kinh Thánh, thì chúng ta cũng phải nói rằng định nghĩa “Thiên Chúa – Đấng Quan Phòng” đã tóm kết tuyệt vời cách hiểu của ngài về Thiên Chúa và cũng như về mối tương quan với Thiên Chúa – một mối tương quan vừa tôn trọng tự do của con người, lại vừa tôn trọng uy quyền thần linh tuyệt đối. Như vậy, đây là chuyện sống một cách nghiêm túc chiều kích đức tin xét như là khả năng “để Thiên Chúa hành động”, tin tưởng rằng Thiên Chúa và thánh ý ngài sẽ luôn tác động như một người cha dịu dàng và khoan dung, Đấng muốn những của tốt lành cho con cái mình mỗi ngày. Trong loạt bài nói chuyện với các Nữ tử Bác ái và các nhà truyền giáo, chúng ta không tìm thấy bất cứ tựa đề trực tiếp nào liên quan đến chủ đề này, nhưng sứ điệp này thường xuyên trở đi trở lại giữa các dòng chữ, khởi đi từ những lời đầu tiên với các Nữ tử Bác ái, khi chúng ta đọc Đàm luận 1: Đấng Quan Phòng đã hướng dẫn chị em, giống như cách Thiên Chúa đã hướng dẫn dân Người, cũng như Giáo Hội sơ khai.[1] Việc quy chiếu Kinh Thánh này là để giải thích sự trì hoãn trao Quy luật cho các Nữ tử Bác ái. Hơn nữa, Đấng Quan Phòng đã quy tụ họ vào thời điểm đó để họ có thể tôn kính Người cách xứng hợp bằng sự dấn thân và dâng hiến toàn bộ đời sống của họ. Theo cách thức này, thánh Vinh Sơn đã cố gắng dung hoà những lập trường đối lập, như lập trường của phái Jansen. Thay vào đó, theo thánh Vinh Sơn, Thiên Chúa hành động trong lịch sử và chính ở đó mà chúng ta gặp gỡ Người và cảm nghiệm thấy hành động thương xót của Người. Nền tảng này nâng đỡ sự dấn thân giúp đỡ người khác. Do đó, không có gì là thụ động hay tiền định ở đây cả.

Không bao giờ đi trước Chúa Quan Phòng

Thánh Vinh Sơn thường nhắc đi nhắc lại quan niệm này. Đó là kết tinh đường lối hoạt động của ngài. Đó là đặc tính rất riêng của ngài: bước theo Chúa Quan Phòng, bởi vì các công việc của Chúa chỉ được thực hiện khi Người muốn. Chúng ta luôn phải biện phân để nắm được thời khắc ân sủng ấy. Vì thế, thánh Vinh Sơn đã phản tỉnh, suy ngẫm, quan sát những thăng trầm trong đời sống, đã trao đổi với những người thông thái mà ngài tín cẩn, và chỉ khi đó, ngài mới tiến hành hành động. Ngài có vẻ như chậm trễ trong cách hành động; nhưng ngay khi nhận ra ý muốn của Thiên Chúa, lập tức ngài bắt tay vào việc và không ai có thể ngăn được ngài. Bởi thế, ngài mới có thể nói rằng các công trình của ngài và mọi tổ chức đã được thiết lập đều không phải của ngài, cũng chẳng phải của những người cộng tác với ngài, nhưng là của duy một mình Chúa. Việc quy về Chúa Quan Phòng này cũng mang đến cho thánh Vinh Sơn một cảm thức tuyệt vời về sự phó thác và từ bỏ. Ngài cảm thấy thanh thản và yên bình như trẻ thơ trong vòng tay mẹ hay trong tay người bảo mẫu, như chúng ta đọc thấy trong Thánh vịnh 131:

Hồn con, con vẫn trước sau                  
giữ cho thinh lặng, giữ sao thanh bình.
Như trẻ thơ nép mình lòng mẹ,               
trong con, hồn lặng lẽ an vui. (Tv 131,2)

Những ai tin cậy vào Thiên Chúa sẽ không phải sợ hãi. Thánh Têrêsa đã nói: “Chỉ một mình Thiên Chúa là đủ”. Đấng Quan Phòng cũng bảo đảm sự vững bền và phát triển cho những hội dòng khác nhau. Thiên Chúa, Đấng lập nên họ sẽ giúp sức trong hành trình của họ để họ có thể theo đuổi những mục tiêu đã được trao phó cho họ. Những ai buông mình cho Chúa Quan Phòng sẽ không phải thiếu thốn thứ gì. Tin vào Chúa Quan Phòng có nghĩa là chúng ta phải trông cậy Thiên Chúa sẽ chăm lo cho những ai phụng sự Người… Hãy để mọi sự cho Chúa; Người biết làm cách nào để những điều ấy đem lại vinh quang cho Người và Người sẽ làm cho chúng ta thành công bởi vì Người yêu thương chúng ta hơn bất cứ người cha nào yêu thương con cái mình (CCD X,403-404). Do đó, chúng ta khám phá ra rằng toàn bộ giáo huấn của Đức Giêsu trong Mt 6,25-34, mời gọi chúng ta đặt niềm tín thác và buông mình vào trong tình yêu quan phòng của Chúa Cha, Đấng nuôi dưỡng cả đến hoa huệ ngoài đồng cũng như chim trời. Lẽ nào Người lại bỏ rơi con cái mình. Vì thế, điều quan trọng là luôn luôn đặt mình dưới cái nhìn của Chúa, Đấng không những không ngăn cản niềm hy vọng của chúng ta mà còn nuôi dưỡng niềm hy vọng ấy nữa.

Sống dưới cái nhìn và sự hướng dẫn của Chúa Quan Phòng ngày nay

Lời nhắc nhở này được áp dụng cho cả cá nhân và cộng đoàn. Trong một nền văn hoá thiên về hoạt động và hiệu quả, chỉ biết chú tâm vào khả năng của con người, thì điều quan trọng là phải khắc ghi trong tâm điểm suy nghĩ và hành động của chúng ta rằng Thiên Chúa mới là người đóng vai trò chính. Người không ngừng làm việc và hành động cho thiện ích của chúng ta. Ngay cả đối với cộng đoàn, vốn đang trải qua một giai đoạn không mấy lý thú do khủng hoảng ơn gọi và sự già hoá lan rộng, thánh Vinh Sơn cũng nhắc nhở chúng ta rằng Thiên Chúa vẫn luôn là người dẫn dắt cộng đoàn đi vào lịch sử và Người sẽ đưa cộng đoàn tới mục tiêu thành công. Thái độ tỉnh thức chính là mở rộng không gian cho Thiên Chúa bước vào cuộc hiện sinh của chúng ta và của cộng đoàn.

Mario Di Carlo, CM
Fx. Đức chuyển ngữ

[1] CCD IX, 1.