Nói về Chúa quan phòng luôn là một việc khá phức tạp. Thứ nhất là vì nhiều người trong chúng ta khó có thể hiểu được cụm từ này, thứ hai là vì đôi khi chúng ta lại không nhận ra hành động của Thiên Chúa trong cuộc đời chúng ta, nhất là trong cuộc đời của những người nghèo.
Quan Phòng là gì? Chúng ta có thể gọi đơn giản là những hành động Thiên Chúa làm để trợ giúp cho hữu thể nhân linh. Tức là, mọi điều Thiên Chúa thực hiện nhằm giúp đỡ con người.
Nơi Cựu Ước, chúng ta thấy rõ hành động của Thiên Chúa ngang qua những bậc vĩ nhân như Abraham, Nôê, Môisê và các ngôn sứ. Trong Tân Ước, chúng ta lại thấy hành động cứu độ của Thiên Chúa qua Con Duy Nhất của Ngài, Đức Giêsu Kitô.
Ngày nay, hành động cứu độ ấy được biểu lộ cách nào nơi mỗi người? Một trong những biểu hiện mà Giáo Hội nhận thức được là các bí tích. Đó là những hành động được định nghĩa là “dấu chỉ hữu hình của thực tại vô hình”. Đó là lý do khiến chúng ta chia các bí tích thành ba loại, cho phép chúng ta trải qua hành trình đời sống của mình: các bí tích khai tâm, chữa lành và phục vụ. Các bí tích ấy là những hành động mà Thiên Chúa đã để lại cho con người giúp họ thực thi sứ mạng tăng trưởng trong đời sống thiêng liêng.
Tuy nhiên, có một cụm từ được sử dụng xuyên suốt các giáo huấn của Công đồng Vatican II. Cụm từ này không thể không đánh động các thành viên Vinh Sơn chúng ta. Đó là: “Không có gì xảy đến với con người mà lại xa lạ với Thiên Chúa”
Tôi tin rằng đây chính là nguyên nhân làm cho các hành động của Chúa Quan Phòng được bày tỏ không những nơi bảy bí tích, mà còn tiếp tục được bày tỏ cả trong sự hợp nhất của Giáo Hội, khi Giáo Hội có lắng nghe tiếng kêu la của người nghèo và biết cảm thông với tiếng kêu la ấy. Khi chúng ta có những hành động cụ thể cho hoà bình, công lý và lẽ phải; khi chúng ta tìm kiếm những thay đổi cần thiết nhằm thăng tiến xã hội ngày một gần hơn với mơ ước của Thiên Chúa, đó là lúc chúng ta đang xây dựng Vương quốc của Thiên Chúa.
Mọi sự chúng ta làm cho anh chị em mình đều là biểu hiện của Chúa Quan Phòng trong cuộc sống con người. Chúng ta được mời gọi trở nên những cộng tác viên trong công trình cứu độ của Thiên Chúa. Điều này không những hệ tại ở việc tìm kiếm những phúc lợi tinh thần cho mọi người, nhưng còn bao hàm rằng trái đất phải là một nơi đem đến một trải nghiệm tốt đẹp, tràn đầy hy vọng, công bình, và là nơi tất cả chúng ta đều có một cuộc sống xứng đáng, cho phép chúng hưởng những thành quả của công trình sáng tạo, cũng như một sự giáo dục chu đáo; là nơi chúng ta có thể có công việc, chỗ ở tươm tất và tất cả những gì thiết yếu về ăn mặc; và là nơi tất cả chúng ta đều có khả năng thể hiện bản thân mà không sợ hãi, cũng như có khả năng liên kết với nhau hơn như anh chị em.
Giáo Hội biểu lộ tác động của Chúa Quan Phòng trong xã hội. Chúng ta không thể dửng dưng với nỗi đau của người khác. Chúng ta không thể mắc tội làm ngơ. Chúng ta không thể im lặng.
Sự dấn thân của chúng ta trong lĩnh vực luân lý, đạo đức, tôn giáo phải khiến cho chúng ta không chỉ nói về tình yêu của Thiên Chúa trong cuộc đời mỗi người, mà còn phải hành động để tình yêu ấy trở nên thiết thực trong cuộc sống của mọi người.
Thánh Vinh Sơn, vị tông đồ vĩ đại của lòng Bác ái và của người nghèo, đã hành động theo cách thức ấy, không có ngoại trừ, nhưng ưu tiên cho những người thiếu thốn nhất. Ngài tìm giúp người khác qua việc thăng tiến cuộc sống của những người nghèo khổ. Ngài lôi kéo người giàu vào công việc này. Ngài đã trợ giúp đào tạo hàng giáo sĩ và giáo dân. Ngài đã sáng tạo đến vô tận để cho thấy Thiên Chúa yêu thương mỗi người chúng ta đến mức nào. Từ nơi ở của chúng ta, ngài muốn chúng ta hành động cho sự hoàn thiện Kitô giáo của mình, cũng như cho ơn cứu độ của người khác, và sau cùng hợp nhất mọi khía cạnh đụng chạm đến đời sống của chúng ta.
Do đó, nếu chúng ta muốn giải nghĩa Quan Phòng là gì trong đời sống của người nghèo, chúng ta phải nỗ lực, với sức mạnh của đôi tay và mồ hôi trán, tạo ra một minh hoạ về cách thức Thiên Chúa biểu lộ chính Người nơi đời sống của chúng ta và của người khác.
Thiên Chúa hành động từng ngày cho ơn cứu độ của thế giới. Chúng ta cũng phải làm như vậy.
Fx. Đức chuyển ngữ từ cmglobal.org
