Manna thời đại – Lời Chúa Chúa Nhật XVIII Thường niên Năm B

I. Các bài đọc

Bài đọc 1: Xh 16,2–4;12–15

Bài trích sách Xuất hành: Thiên Chúa nuôi dân Israel bằng Manna.

Đáp ca: Tv 78,3–4; 23–24, 25, 54

Thánh vịnh 78: Ca ngợi Thiên Chúa vì công trình Người đã làm cho dân Israel.

Bài đọc 2: Ep 4,17;20–24

Trích thư của thánh Phaolô tông đồ gởi tín hữu Êphêsô: người Kitô hữu trở nên những tạo vật mới trong Đức Kitô.

Tin Mừng: Ga 6,24–35

Tin Mừng Đức Giêsu Kitô theo thánh Gioan: Đức Giêsu dạy đám đông rằng, chính Ngài là bánh hằng sống.

II. Chia sẻ

Thời gian đang dần trôi về những tháng cuối năm. Cuộc hành trình của cuộc sống con người cứ dần trôi, dù người ta có để ý hay không. Hôm nay là Chúa nhật đầu tháng Tám, như một lời nhắc nhớ các Kitô hữu về hành trình cuộc sống đức tin của mình.

Trong những ngày này, chúng ta cũng đang chứng kiến những gì đang xảy ra với người dân Sài gòn. Họ đang trải qua những ngày cùng cực và khốn khổ vì đại dịch covid. Bên cạnh những hành động nhân ái đầy tình người, những lời khích lệ đầy nhiệt huyết, thì cũng còn nhiều những lời càm ràm, than phiền về những thiếu thốn đang xảy ra. Nào là không đủ lương thực, nào là đồ ăn thức uống không ngon, nào là bó buộc quá, nào là không được tự do v.v…

Có điều gì đó tương tự như câu chuyện của dân Do thái đi trong sa mạc, đã kêu trách Môsê “phải chi chúng tôi chết bởi tay Đức Chúa trên đất Ai-cập, khi còn ngồi bên nồi thịt và ăn bánh thoả thuê. Nhưng không, các ông lại đưa chúng tôi ra khỏi đó mà vào sa mạc này, để bắt chúng tôi phải chết đói cả lũ ở đây !” (Xh 16,3) “phải chi chúng tôi chết vì dịch, hơn là không được ăn no, ăn ngon, sống thoải mái đi lại…” Đấy là tư tưởng của những con người không có đức tin và lòng kiên nhẫn. Xem ra họ khó chấp nhận hoàn cảnh hiện tại, mà chỉ muốn được như “những ngày xa xưa ấy”.

Các bài đọc hôm nay sẽ cho thấy rằng, với niềm tin vào Thiên Chúa, thì những điều mới mẻ xa lạ, không quen thuộc, như một thứ “manna thời đại”, sẽ trở nên “dễ nuốt” hơn và mang lại cho họ cuộc sống bình yên và thậm chí, “manna” mà Chúa ban, như một dấu chỉ để nói về bánh mang lại sự sống đời đời. Đó chính là bí tích Thánh Thể.

Tin Mừng về bánh hằng sống

Đầu tiên là câu chuyện về manna, một hình bóng về Thánh Thể. Manna là loại “nho nhỏ tròn tròn như hột sương đông đặc trên mặt đất” (Xh 16,14), mà Chúa cho xuất hiện để nuôi dân trong sa mạc, sau khi dân Do thái kêu trách Môsê đã để họ chết đói, vì chẳng kiếm được gì ăn. Họ muốn quay trở lại ai cập để chịu nô lệ, miễn cái bụng no là được.

Nhờ thứ Manna này, mà dân chúng có thể đi trong sa mạc 40 năm trường, dù ban đầu họ thấy khó “nuốt”. Chính Chúa đã nuôi dưỡng họ bởi quyền năng của Ngài. Chính phép lạ Manna này, mà dân chúng trong bài Tin Mừng hôm nay cùng chất vấn Chúa Giêsu về “thứ bánh” mà Ngài nói là còn “ngon” hơn cả manna. Đó là “bánh ban sự sống” (Ga 6,35).

Từ câu chuyện về Manna, Chúa Giêsu đã đưa ra một đính chính cho sự hiểu biết của họ về bánh này. Dường như họ đã chưa có được sự mặc khải sáng tỏ nào về điều này, mà chỉ biết rất lờ mờ. Vì thế, qua cuộc đối thoại, Chúa Giêsu đã khẳng định để cho họ hiểu rõ rằng “Thật, tôi bảo thật các ông, không phải ông Mô-sê đã cho các ông ăn bánh bởi trời đâu, mà chính là Cha tôi cho các ông ăn bánh bởi trời, bánh đích thực, vì bánh Thiên Chúa ban là bánh từ trời xuống, bánh đem lại sự sống cho thế gian”(Ga 6,32).

Chính Thiên Chúa mới là Đấng ban cho họ bánh này và bánh này ban lại sự sống đời đời. Chính Chúa là người ban cho tổ tiên họ có bánh ăn, thì bây giờ, chính Chúa cũng có thể ban cho họ bánh hằng sống như thế. Đó chính là bánh Thánh Thể mà Chúa Giêsu muốn nói đến. Khi họ nhận lãnh bánh ấy, họ được nuôi dưỡng cả phần xác lẫn phần hồn. Chúa muốn họ hiểu sâu xa hơn khái niệm “bánh” mà họ đang tìm Chúa để được có nó. Và từ đó, họ sẽ hiểu đúng về Chúa, Đấng đã ban bánh đó để nuôi dưỡng họ.

Tìm kiếm giá trị vật chất hay giá trị vĩnh hằng

Bài đọc II, thư thánh Phaolô là một sự nối kết và lột tả ý nghĩa cho hai bài đọc còn lại, khi khẳng định rằng “Anh em hãy trở nên mới trong lòng trí anh em, hãy mặc lấy người mới đã được tác thành theo thánh ý Chúa trong sự công chính và thánh thiện xứng với sự thật” (Ep 4,24). Người Kitô hữu cần phải thoát ra khỏi cái u mê tăm tối của mình để đón nhận ánh sáng của đức tin và mặc khải đến từ Chúa, để biết đâu là sự thật. Dân chúng trong bài Tin Mừng hay dân chúng thời ông Môsê chỉ theo đuổi những nhu cầu bản năng, nhu cầu vật chất là bánh ăn để được no thỏa vì “Chúa họ thờ là cái bụng” (Pl 3,19). Họ chỉ thèm khát “củ hành, củ tỏi…” ở Ai cập, mà không vui vẻ gì với thứ bánh mới Chúa đang ban cho họ là manna. Họ không dám “đổi mới” con người của mình.

Khi theo đuổi những điều như thế, tâm trí họ cũng chỉ luẩn quẩn ở trong những khát vọng về vật chất và những giá trị chóng qua của cuộc sống. Chính Chúa Giêsu đã đổi mới tâm trí họ, để họ biết về điều mới mẻ về bánh hằng sống. Trong đoạn hội thoại cuối cùng, sau khi đã có ba cuộc hội thoại trước đó về lịch sử và nguồn gốc manna. Dân chúng đã biết họ cần phải tìm gì cho đời sống của mình “Thưa Ngài, xin cho chúng tôi bánh đó luôn mãi” (Ga 6,34). Chúa Giêsu đã dùng điệp khúc quen thuộc với niềm tin của họ “Ta là”, mà trong Cựu ước khi Thiên Chúa tỏ mình cho Môsê, để củng cố đức tin cho họ về Bánh hằng sống khi nói “Chính Ta là bánh ban sự sống”(Ga 6,35).

Niềm tin để sống mầu nhiệm bánh hằng sống

Thật thú vị về những cuộc đối thoại của Chúa Giêsu trong bài Tin Mừng hôm nay, để đổi mới tâm hồn dân chúng về những gì Ngài mong muốn họ hiểu. Họ cần phải đón nhận điều này trong chiều kích đức tin, chứ không phải theo những lý luận logic theo lối thế gian, hay nói khác đi là lối sống của dân ngoại mà thánh Phaolô đã nói đến trong bài đọc hai “đừng ăn ở như dân ngoại nữa, vì họ sống theo những tư tưởng phù phiếm của họ” (Ep 4,17), để nhờ đó họ đạt được hạnh phúc vĩnh cửu.

Xin Chúa cho chúng ta cũng cảm nghiệm được tình yêu thương của Chúa đã dành cho chúng ta và đã trao ban cho chúng ta bánh hằng sống. Xin cho chúng ta cũng biết đón nhận những “manna thời đại”, mà Chúa đang gởi đến cho chúng ta trong hoàn cảnh thiếu thốn, dịch bệnh này, để chúng ta sống bình thản và tri ân. Xin cho chúng ta biết được những giá trị nào chúng ta đang tìm kiếm, để chúng ta biết tìm kiếm giá trị đích thực, là sự sống đời đời khi chúng ta đón nhận Mình và Máu Thánh Chúa Kitô.

Lm Phêrô Phạm Minh Triều, CM