Chúa Nhật Thứ I Mùa chay – Năm B

(Bài đọc I: St 9:8-15; Bài đọc II: 1 Pr 3:18-22; Tin Mừng: Mc 1:12-15)

Trở nên tạo vật mới

Toàn thể Giáo hội đã bước vào một mùa phụng vụ mới. Đó là mùa Chay Thánh, mùa của ăn chay và cầu nguyện, để kính nhớ cuộc khổ nạn và phục sinh của Đức Kitô. Hành trình Mùa Chay dẫn chúng ta đi sâu vào đời sống nội tâm của mỗi người, để nhận ra sự bất toàn và xin ơn tha thứ, để trở nên những con người mới. Đây cũng là thời gian để chiêm ngắm mầu nhiệm Tử nạn và Phục sinh của Chúa Giêsu, hầu nhận ra tình yêu thương của Thiên Chúa trong công trình cứu độ con người. Khởi đầu Mùa Chay, chúng ta hãy cùng nhau bước đi với Đức Kitô, hãy cùng Ngài vào trong sa mạc, để bắt đầu một hành trình mới trong đời sống thiêng liêng.

Bài đọc một, trích sách Sáng Thế, đó là câu chuyện về ông Nôê và lụt hồng thủy. Đây là một câu chuyện được chia sẻ bởi tất cả người dân của các quốc gia Trung Đông cổ đại. Người Do Thái cổ xưa coi câu chuyện này như một dấu hiệu cho thấy Thiên Chúa trừng phạt những người tội lỗi và bảo vệ các tín hữu và Ngài đầy lòng thương xót và tình yêu của Ngài là vĩnh cửu. Mùa Chay mời gọi chúng ta trở về với sự thánh thiện trong phép rửa của chúng ta. Như ông Nôê và gia đình ông đã được cứu qua nước lụt, chúng ta cũng được cứu qua nước của Bí tích Rửa tội, “Ta sẽ nhớ lại giao ước giữa Ta với các ngươi, và với mọi sinh vật, nghĩa là với mọi xác phàm; và nước sẽ không còn trở thành hồng thuỷ để tiêu diệt mọi xác phàm nữa” (St 9, 12).

Và giao ước của Thiên Chúa với Nôê trong Bài đọc một hôm nay đã đánh dấu sự khởi đầu của một thế giới mới. Nhưng nó cũng báo trước một giao ước mới và vĩ đại hơn giữa Thiên Chúa và tạo vật của Ngài.

Bài đọc 2, thư Thánh Phêrô Tông đồ, cũng nhắc lại biến cố lụt hồng thủy thời ông Nôê để nói với dân chúng về hồng ân cứu độ mà chúng ta được lãnh nhận qua phép rửa. Nhờ phép rửa mà chúng ta được thanh tẩy mọi tội lỗi và được tháp nhập vào cuộc khổ nạn và phục sinh của Chúa: “Nước đó là hình bóng phép rửa nay cứu thoát anh em. Lãnh nhận phép rửa, không phải là được tẩy sạch vết nhơ thể xác, mà là cam kết với Thiên Chúa sẽ giữ lương tâm trong trắng, nhờ sự phục sinh của Đức Giê-su Ki-tô” (1 Pr 3, 21).

Tin Mừng theo Thánh Maccô, mô tả về các cơn cám dỗ của Chúa Giêsu trong sa mạc. Thánh Maccô chỉ cho chúng ta biết rằng, Chúa Giêsu đã được Thánh Thần dẫn vào sa mạc và bị Satan cám dỗ trong 40 ngày.

Trong mỗi Tin Mừng Nhất Lãm, sự cám dỗ của Chúa Giêsu diễn ra sau phép rửa của Gioan Tẩy Giả. Trong Tin Mừng Maccô, chúng ta được biết rằng Chúa Giêsu đã đi vào sa mạc ngay sau khi chịu phép rửa, dưới sự dẫn dắt của Chúa Thánh Thần. Sứ vụ công khai của Chúa Giêsu tại Galilê bắt đầu sau cơn cám dỗ trong sa mạc. Tin Mừng Maccô đưa ra mối liên hệ giữa việc bắt giữ Gioan Tẩy Giả và sự khởi đầu sứ vụ của Chúa Giêsu. Lời rao giảng của Chúa Giêsu về Nước Thiên Chúa tiếp tục với lời rao giảng của Gioan Tẩy Giả, nhưng nó cũng là một điều gì đó mới mẻ. Như Chúa Giêsu đã loan báo, Nước Thiên Chúa đang bắt đầu; thời điểm thực hiện những lời hứa của Thiên Chúa đã đến: “Thời kỳ đã mãn, và Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1, 15).

​Trong Tin Mừng Thánh Maccô, sa mạc đánh dấu sự khởi đầu cuộc chiến của Chúa Giêsu với Satan; thử thách cuối cùng sẽ diễn ra vào những giờ cuối cùng của Chúa Giêsu trên thập tự giá. Tương tự như vậy, việc giữ Mùa Chay của chúng ta chỉ là bước khởi đầu, sự chuẩn bị và củng cố cho cuộc đấu tranh liên tục của chúng ta nhằm chống lại những cám dỗ mà chúng ta gặp phải trong cuộc sống. Trong Mùa Chay, chúng ta được Chúa Thánh Thần hướng dẫn nhớ lại lời hứa khi chịu Phép Rửa, trong đó chúng ta đã hứa từ bỏ tội lỗi và đi theo Chúa Giêsu. Giống như Chúa Giêsu được các thiên thần phục vụ, Thiên Chúa cũng hỗ trợ chúng ta trong cuộc chiến chống lại tội lỗi và cám dỗ. Chúng ta sẽ thành công, vì Chúa Giêsu đã chiến thắng tội lỗi một lần đủ cả trong cái chết cứu độ của Ngài trên thập giá.

Ba cơn cám dỗ trong Tin Mừng hôm nay mà Chúa Giêsu đã trải qua, là những cơn cám dỗ mà mỗi người chúng ta phải đối mặt. Học cách Chúa Giêsu đáp trả lại chúng, chúng ta học cách đối phó với chúng trong cuộc sống của chính mình.

Trong cơn cám dỗ đầu tiên, ma quỷ đã làm xáo trộn mối quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa Cha. Ma quỷ tìm cách cám dỗ chúng ta cám dỗ Thiên Chúa, nhảy khỏi vách đá tội lỗi và đổ lỗi cho Thiên Chúa vì đã để chúng ta đau khổ. Chúa Giêsu cho thấy rằng, câu trả lời đúng đắn là không bao giờ thử thách Chúa, Thiên Chúa của chúng ta, nhưng là yêu mến Ngài và lao mình vào vòng tay của Ngài hơn là lao mình từ vách đá nguy hiểm vào tội lỗi.

Trong cơn cám dỗ thứ hai, ma quỷ đã làm xáo trộn mối quan hệ của chúng ta với người khác. Ma quỷ hứa rằng hắn sẽ trao quyền cai trị cho Chúa Giêsu trên tất cả các thành phố, chỉ cần Ngài chấp nhận sự mặc cả là quỳ lạy trước ma quỷ trong sự thờ phượng. Chúa Giêsu đã chống lại sự cám dỗ đối với tính bạo ngược của ma quỷ này bằng cách trích dẫn Kinh thánh về việc thờ phượng và chỉ phục vụ Chúa là Thiên Chúa của chúng ta mà thôi. Và khi chúng ta làm như vậy, chúng ta tìm cách phục vụ những người khác được tạo dựng theo hình ảnh và giống Thiên Chúa, tôn kính Chúa nơi họ, tìm cách phục vụ họ với tình yêu hơn là được phục vụ và cuối cùng là hy sinh mạng sống của mình vì họ như chính Chúa Kitô đã làm.

Và trong cơn cám dỗ cuối cùng, ma quỷ đã làm xáo trộn mối quan hệ của chúng ta với chính mình, sử dụng những gì Chúa ban cho chúng ta cho mục đích riêng của chúng ta hơn là cho Chúa và người khác. Điều này được thể hiện qua việc ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu biến đá thành bánh sau bốn mươi ngày đói khát. Chúa Giêsu trả lời rằng chúng ta sống không chỉ nhờ bánh mà còn nhờ mọi lời nói ra từ miệng Thiên Chúa. Chúng ta phải sử dụng tài năng của mình không phải một cách ích kỷ, mà cho Chúa và những người khác.

Để đáp lại ba cơn cám dỗ cơ bản này, Chúa Giêsu không chỉ chỉ cho chúng ta cách chống cự, mà còn kê đơn cho chúng ta vào Thứ Tư Lễ Tro loại thuốc chúng ta cần thông qua các thực hành truyền thống là cầu nguyện, bố thí và ăn chay. Cầu nguyện giúp chúng ta chết đi cái tôi của mình để mặc lấy tâm trí của Chúa Kitô. Việc bố thí khiến chúng ta nghĩ đến nhu cầu của người khác và hành động để giúp đỡ họ. Chay tịnh giúp chúng ta kiểm soát cơn đói xác thịt và khiến chúng ta có thể khao khát những gì Chúa khao khát.

Lm Phêrô Phạm Minh Triều, CM