Đức Hồng y Newman, Thánh Augustine, và Đức Giáo hoàng Leo XIV

Robert P. Imbelli
Vào ngày mật nghị khai mạc, khi các hồng y đang tuyên thệ long trọng, tôi tình cờ đọc được một bài giảng của Thánh John Henry Newman khi ngài vẫn còn là người Anh giáo. Tôi sẽ không suy đoán liệu việc tôi đọc được bài giảng đó là ngẫu nhiên hay do sự quan phòng. Tuy nhiên, có vẻ như đó là lời khuyên thích hợp dành cho các vị hồng y, và cho cả người trong số các vị, người sẽ sớm được tuyên bố là giáo hoàng.
Newman nói với giáo đoàn của mình: “Người ta thường nghe nói rằng hệ thống tôn giáo được công nhận là quá hẹp hòi và nghiêm ngặt, rằng chúng ta nên cởi mở hơn (như người ta vẫn gọi) và nhượng bộ hơn so với trước đây.” Và trong một lời đáp trả đầy ẩn ý, ngài cho rằng: “Tôi thấy nhiều lời cảnh báo trong Kinh thánh chống lại việc rời xa những gì chúng ta đã nhận được-tôi không thấy lời cảnh báo nào chống lại việc quá nghiêm ngặt trong việc tuân thủ chúng.”
Sau đó, trong bài giảng, Newman trực tiếp kêu gọi các cử tọa của mình:
Xin Chúa ngăn cấm bất kỳ ai trong chúng ta ở địa vị của mình và theo cơ hội của mình mà góp phần làm suy yếu và lãng phí những thứ mà Chúa Kitô và các Tông đồ của Ngài đã để lại cho chúng ta! Xin Chúa ngăn cấm rằng vào ngày phán xét, chúng ta phải trả lời ngay cả vì đã im lặng khi chúng ta đáng lẽ phải làm chứng cho chúng, hoặc không chắc chắn hoặc lưỡng lự khi chúng ta đáng lẽ phải bảo vệ chúng!
Tôi thú nhận rằng những lời này đã ở trong tâm trí tôi, khi tôi háo hức chờ đợi thông báo và sự xuất hiện của vị giáo hoàng mới. Khi tên của ngài được công bố, tôi đã rất ngạc nhiên. Khi tên được chọn của ngài, Leo XIV, được công bố, tôi đã rất vui mừng. Khi ngài xuất hiện trong trang phục giáo hoàng truyền thống, tôi đã rất ấn tượng. Và ấn tượng cách đặc biệt đã được khuếch đại bởi cách thức trang nghiêm khi ngài chào hỏi và nội dung lấy Chúa Kitô làm trung tâm của lời chào ấy.
Những người bạn của tôi, có khuynh hướng “tự do” hơn, đã tập trung vào việc ngài ủng hộ “una chiesa sinodale, vicina a coloro che soffrono”—“một giáo hội hiệp hành gần gũi với những người đau khổ”. Nhưng tất nhiên, điều này không nhất thiết đòi hỏi phải cam kết với tất cả những sự quanh co uốn khúc và hoán đổi trật tự, mà là “tiến trình hiệp hành” đã trải qua trong ba năm qua.
Thay vào đó, điều khiến tôi ấn tượng là cách Đức Tân Giáo hoàng thấm nhuần Kitô học như thế nào. Tất nhiên, người ta có thể phản bác: người ta còn mong đợi gì nữa ở một giáo hoàng mới trong lần đầu tiên xuất hiện trên ban công của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô? Tuy nhiên, hãy cân nhắc.
Lời chào mở đầu của ngài là “bình an!” không phải là “bình an” như thế giới vẫn nói, mà là “la pace di Cristo risoto”—“bình an của Chúa Kitô phục sinh”. Và, Đức Tân Giáo hoàng nhấn mạnh, chúng ta phải tiến bước như những nhà truyền giáo mà không sợ hãi vì “chúng ta là môn đồ của Chúa Kitô, Đấng đã đi trước chúng ta”—“Cristo ci precede”. Và chúng ta mạo hiểm với sự tự tin vì “thế giới cần ánh sáng của Chúa Kitô”—“il mondo ha bisogno della sua luce.” Vì “Ngài là cây cầu [il ponte] mà qua đó tình yêu của Thiên Chúa đến với chúng ta.” Trong Chúa Kitô, chúng ta cũng lao động để xây dựng những cây cầu, để rao giảng phúc âm, để trở thành những nhà truyền giáo, vì chúng ta là “những người nam và người nữ trung thành với Chúa Giêsu Kitô [fedeli a Gesù Cristo.]”
Thật thú vị, thông điệp rõ ràng lấy Chúa Kitô làm trung tâm này phần lớn bị bóp méo, nếu không muốn nói là hoàn toàn bị bỏ qua trong các bản tường thuật. Và điều này không chỉ, như người ta mong đợi, của tờ New York Times, mà ngay cả của các nhà bình luận Công giáo có khuynh hướng “tự do”, những người, không giống như Đức Leo XIV, thể hiện sự do dự căng thẳng khi nêu rõ tên “Chúa Kitô.” Rủi ro nghiêm trọng là, khi không có nội dung Kitô giáo đặc trưng của chúng, các khái niệm như “bình an” và “đối thoại” trở thành những thứ sáo rỗng, mà Newman – được Leo XIII phong làm hồng y – gọi là “những từ không thực.” Thật vậy, mối nguy hiểm thậm chí còn lớn hơn là “bất kỳ ai trong chúng ta”, bất kể địa vị hay đẳng cấp của chúng ta, đều khuất phục trước những lời chỉ trích của Newman về việc “im lặng” hoặc “không chắc chắn” hoặc “hai mặt.”
Sự đánh giá cao của tôi về bản chất lấy Chúa Kitô làm trung tâm mạnh mẽ trong bài phát biểu của Đức Tân Giáo hoàng càng được xác nhận khi xem xét phương châm giám mục của ngài: “In illo uno unum- dù nhiều, chúng ta là một trong Đức Kitô.” Với tư cách là người tự nhận là “người con của Thánh Augustine”, Đức Giáo hoàng Leo XIV đã mượn một cách thích hợp những lời trong bài giảng của Augustine về Thánh vịnh 127. Trích dẫn cú pháp ngắn gọn đặc trưng của Thánh Augustine, bài giảng có nội dung: “Trong một Chúa Kitô, chúng ta là một.” Ở đây, sự hiệp nhất đích thực (hoàn toàn không phải là từ thông dụng của “những người bảo thủ”) được thành lập trong Đấng duy nhất là nguồn gốc của sự hiệp nhất của Giáo hội: Chúa Giêsu Kitô.
Hy vọng của tôi dành cho Đức Tân Giáo hoàng là ngài có thể dựa vào di sản phong phú của Thánh Augustinô, giống như người tiền nhiệm của ngài, Đức Lêô Cả, để khơi dậy lại trong Giáo hội ngày nay một trí tưởng tượng mới về Chúa Kitô. Vì thật đáng buồn là chúng ta đã trở nên nghèo nàn về mặt Chúa Kitô. Như Đức Hồng y Cantalamessa của Raniero đã than thở: Trong Giáo hội ngày nay, thường thì “Christus non daretur”—như thể Chúa Kitô không phải là một thực tại, mà chỉ là sự hiện diện bằng lời nói mang tính khái niệm.
Người ta cho rằng sự chậm trễ trong việc công bố kết quả bỏ phiếu vào ngày đầu tiên của mật nghị có thể là do Đức Hồng y Cantalamessa suy ngẫm kéo dài. Nếu vậy, ngài có thể đã khuyên nhủ các hồng y rằng trung tâm của Giáo hội là chính Chúa Giêsu Kitô và cảnh báo về mối nguy hiểm cấp bách do chứng hay quên và mất ngôn ngữ về Chúa Kitô gây ra.
Cầu mong triều đại giáo hoàng của Đức Lêô XIV làm chứng mạnh mẽ cho triều đại giáo hoàng duy nhất là bình an của chúng ta, bởi vì chỉ trong Kitô, nhiều người mới thực sự trở thành một. Xin cho Đức Tân Giáo hoàng Leo XIV này tham gia, một cách tôn trọng nhưng với sự mạnh dạn, với các Atillas (Trong văn hóa phương Tây, Attila thường được coi là biểu tượng của sự tàn bạo và hủy diệt) cả trong và ngoài Giáo hội. Và, giống như người tiền nhiệm vĩ đại của mình, hãy làm như vậy với sự tin tưởng vào danh Chúa Giêsu Kitô: In Illo Uno.
Nguồn: https://firstthings.com/
Ban truyền thông: chuyển ngữ và biên tập
